Een bewogen brein
Als trouwe bezoeker van deze digitale stek weet je dat bewegen in het algemeen en tillen met zware metalen in het bijzonder je spieren staalt. Ook weet je dat bewegen niet alleen nodig is voor een indrukwekkende fysiek, maar ook voor een goede fysieke gezondheid. Minder bekend is dat bewegen ook goed is voor je brein. Je hersenen werken sneller en beter, wanneer je veel beweegt. Daarnaast zorgt dat bewegen ook voor een betere gemoedstoestand. We willen je een inkijkje geven in de positieve effecten van bewegen op onze brainpower. We zijn voor onze bevindingen niet over een nacht ijs gegaan, maar hebben drie boeken geraadpleegd; ‘Te voet’ van de Ierse neurowetenschapper en hoogleraar Shane O’Mara, ‘Beweegreden’ van bewegingswetenschapper, gezondheidskundige en arts Erwin Thimister en ‘Laat je hersenen niet zitten’ van hoogleraar Erik Scherder.
Evolutie van de mens een bewogen verleden
Bewegen was (en is eigenlijk nog steeds) onontbeerlijk om uiteindelijk de intelligentste diersoort op aarde te worden en te blijven. Zo zorgde het staan op twee benen dat we over het prehistorische Afrikaanse savannegras heen konden kijken en daardoor makkelijker op zoek konden naar prooidieren. Door te lopen; een van de efficiëntste manieren om te bewegen, joegen we deze prooidieren tot een onvermijdelijke uitputting op.
Door op onze benen te staan en te wandelen, hadden we letterlijk onze handen vrij. Met onze handen maakten we vervolgens speren, pijl en boog en ander gereedschap en stookten we vuur. Met speren, pijl en boog konden we steeds grotere prooidieren aan en door vlees en ander voedsel te koken, kwamen voedingsstoffen beter beschikbaar voor ons lichaam en ons brein. Ons brein profiteerde flink van de hoeveelheid voedingsstoffen die het kreeg aangeboden en nam fors toe in omvang en denkkracht.
Bewegen voedt het brein
Door te bewegen voeden we ons brein niet alleen direct, maar ook indirect. Door te bewegen, pompt het hart namelijk zuurstof- en voedingsstofrijk bloed naar de spieren, maar ook naar ons brein. Het brein functioneert daardoor beter en sneller. Er worden nieuwe verbindingen gelegd tussen hersencellen en wat lange tijd voor onmogelijk werd gehouden; er worden zelfs nieuwe hersencellen gevormd door in beweging te komen.
Bewegen en dan vooral in een rijke omgeving, zoals wandelen in natuur en stad, maar ook krachttraining zet het brein dus tot zelfvernieuwing aan. Bewegen kan daarmee het normale verval fors vertragen. Door het normale verval te vertragen, kun je langer zelfstandig leven en ben je veel minder afhankelijk van anderen.
Het tegenovergestelde is ook waar. Inactiviteit is doodsoorzaak nummer 4 en zorgt daarnaast letterlijk voor hersenverschrompeling. Bij bepaalde diersoorten verdwijnen de hersenen zelfs volledig zodra ze inactief worden. Des te schrijnender is dat we onze huidige omgeving zo hebben ingericht om zo min mogelijk te bewegen.
Goed voelen en beter inleven en presteren door te bewegen
Wellicht hoor je bij de grote groep fitnessers die zich slecht en onrustig gaat voelen als ze een paar dagen niet hebben getraind. Er is een wetenschappelijke basis voor dit effect van bewegen op onze gemoedstoestand. Een bepaald hersengebied; de hippocampus heeft namelijk een belangrijke regulerende rol op onze gemoedstoestand. De hippocampus remt stressgevoelens en somberheid. De hippocampus kan echter alleen zijn werk goed doen, als deze een beetje geactiveerd wordt. En hoe wordt dit hersengebied geactiveerd? Juist, door te bewegen. En dat bewegen hoeft niet zeer intensief te zijn. Buiten wandelen en fietsen, of je reguliere workout doen is prima. Zorg dus juist als je veel stress ervaart dat je blijft bewegen!
Verder zorgt bewegen dat je empathischer wordt; dat wil zeggen dat je meer begrip hebt voor de gevoelens van een ander. Je kunt jezelf beter inleven in de gevoelswereld van een ander. Heb je dus een akkefietje met je man, vrouw, vriend, of vriendin, vraag dan of je even mag gaan trainen; hij, of zij zal er geen spijt van krijgen.
Niet alleen zorgt bewegen dat je beter voelt, je brein presteert ook beter. Het oplossend vermogen van je brein neemt toe door te bewegen. Ook wordt je geheugen beter als je regelmatig beweegt. Wellicht heb je zelf ook al mogen ervaren dat de beste oplossingen voor een probleem op het werk, of thuis tijdens een training worden gevonden.
