We hoeven er niet over na te denken, maar er over denken verhoogt de hartslagfrequentie al. Door aan sport en inspanning te denken, gaat het hart al letterlijk harder en sneller slaan. Het hart en de circulatie worden via verschillende systemen via het regelcentrum in de hersenstam beïnvloed. Hogere hersendelen beïnvloeden de hartslagfrequentie, contractiekracht van het hart, slagvolume van het hart en de circulatie. Ook gegevens vanuit de aorta, halsslagader, gewrichten en spieren worden gebruikt om de hartactie tijdens sporten bij te stellen. Dit is nodig om ervoor te zorgen dat het bloed terecht komt bij de spieren die het bloed en de zuurstof nodig hebben. Ook de hartactie moet constant bijgesteld worden om aan de vraag van bloed en zuurstof van de sportende spieren te kunnen voldoen.
Regulatie van de hartslagfrequentie, contractiekracht van het hart en de circulatie
Het hart heeft met de SA-knoop, AV-knoop, AV-bundel en bundel van His een eigen systeem om er voor te zorgen dat het hart een eigen ritme heeft. Het hart en de circulatie staat echter ook onder invloed van het autonome zenuwstelsel en verschillende hormonen.
Zenuwen vanuit het autonome zenuwstelsel innerveren direct het hart. Ook chemische boodschappers beïnvloeden de hartslagfrequentie, contractiekracht van het hart, slagvolume van het hart en de circulatie zelfs al voordat wordt gestart met sporten en inspanning. De hartslagfrequentie, contractiekracht van het hart, slagvolume van het hart en de circulatie passen zich tijdens sport en inspanning aan, aan de vraag van de spieren naar bloed en zuurstof.
In de hersenstam ligt het regelcentrum van de hartactiviteit
In de hersenstam liggen bijna alle regelcentra die ervoor zorgen dat het lichaam zich automatisch aanpast aan wisselende omstandigheden, zo ook het regelcentra wat de hartactiviteit reguleert.
Dit regelcentrum van het hart ligt in de ventrolaterale medulla van de hersenstam. Dit regelcentrum van de hartactiviteit krijgt input vanuit de hersenen en het perifere zenuwstelsel, om zo de output richting het hart en de circulatie aan te passen. Het regelcentrum stelt hartslagfrequentie, contractiekracht van het hart, slagvolume van het hart en de verdeling van het bloed over het lichaam constant bij aan de wisselende omstandigheden. Zo zal tijdens en vlak na de maaltijd meer bloed naar het spijsverteringsstelsel worden gestuurd. Tijdens warmte zal er meer bloed naar de huid worden gestuurd en tijdens sport en inspanning zal er meer bloed naar de spieren worden gestuurd en zal de hartslagfrequentie toenemen
Er zijn verschillende systemen die de hartactiviteit en circulatie voor en tijdens sport en inspanning beïnvloeden
Er zijn verschillende systemen in het lichaam die de hartactiviteit en de circulatie beïnvloeden. Via het regelcentrum in de hersenstam beïnvloeden deze systemen de hartactiviteit en circulatie. Deze systemen worden hieronder verder toegelicht.
Hogere hersengebieden
Hogere hersengebieden zijn hersengebieden van de grote hersenen (cerebrum). Door aan sport en inspanning te denken, gaat het hart letterlijk al sneller en krachtiger pompen en zullen bloedvaten in bepaalde spieren al verwijden.
Mechanoreceptoren in de aorta en a carotis
In de aorta en de a carotis zitten verschillende mechanoreceptoren die de bloeddruk registreren en daarmee dus de contractiekracht van het hart. Als de bloeddruk te laag wordt tijdens inspanning, registreren deze mechanoreceptoren dat en zorgen er via het regelcentrum in de hersenstam ervoor dat het hart krachtiger slaat. Als de bloeddruk teveel toeneemt, registreren de mechanoreceptoren dat en zorgen er via het regelcentrum in de hersenstam ervoor dat de contractiekracht van het hart daalt en bloedvaten zich verwijden. Hierdoor daalt de bloeddruk weer.
Mechanoreceptoren in het hart
Mechanoreceptoren in het hart registreren eveneens de contractiekracht en hartslagfrequentie en geven dat door aan het regelcentrum.
Proprioreceptoren in het bewegingsapparaat
Proprioreceptoren zijn spierspoeltjes, Golgipeesorgaantjes en gewrichtssensoren. Spierspoeltjes geven spierlengteveranderingen door. Golgipeesorgaantjes geven veranderingen in spierspanning door. Gewrichtssensoren geven veranderingen in gewrichtshoeken door aan het regelcentrum. Op basis van deze veranderingen wordt de hartactiviteit en circulatie bijgesteld.
Sympatische en parasympatische input van het hart
Het hart wordt geïnnerveerd door het autonome zenuwstelsel. Het autonome zenuwstelsel overstemt de intrinsieke hartactiviteit. Het sympatische deel van het autonome zenuwstelsel zet het lichaam in de actiestand, klaar om te vechten, of te vluchten. Het hart zal sneller en krachtiger slaan als het sympatische zenuwstelsel de overhand heeft. Het parasympatisch deel van het autonome zenuwstelsel zet het lichaam in de ruststand en verlaagt de hartslagfrequentie en contractiekracht van het hart.
Lees ook:
Schrijf ook voor de grootste online bibliotheek en verdien een extra inkomen
Maak je eigen geldmachine in 8 stappen en wordt financieel onafhankelijk
Het ECG (het ElectroCardioGram) het hartfilmpje uitgelegd
Hoe kan het hart buiten het lichaam blijven kloppen?
Wat is angina pectoris (pijn op de borst) en hartinfarct?
Inspanningsfysiologie; de bloeddruk tijdens sporten
Gezonde leefstijl en medicijnen bij hoge bloeddruk
De circulatie; regulatie van bloeddruk
De circulatie; soorten bloedvaten
Het hart; regelmechanismen van het hart
Het hart; systolische en diastolische bloeddruk
Bronnen:
William D. McArdle, Victor L. Katch, & Frank I. Katch (2014) Exercise Physiology, Nutrition, Energy, and Human Performance, LWW Philadelphia