Het meest kenmerkende medische instrument is het ECG. Met het ECG kan de werking van het hart gevolgd worden door het elektrische signaal over de hartspiercellen op te vangen met elektroden en te geleiden naar een monitor waar het elektrische signaal zichtbaar gemaakt kan worden. Alle cellen van het lichaam hebben een elektrische lading, zo ook de hartspiercellen. Vlak voordat de hartspiercellen samentrekken en vlak nadat ze hebben samengetrokken verandert de elektrische lading van eerst positief naar negatief. Het ECG bestaat uit de letters P, Q, R, S en T. Deze letters van het ECG staan voor de verschillende fases van het hart als het pompt (ook wel hartcyclus genoemd). Het ECG wordt in de volksmond ook wel hartfilmpje genoemd. Het hartfilmpje geeft veel informatie over de werking van het hart, maar ook over de werking van andere delen van het lichaam.
Sinusknoop, AV-knoop, AV-bundel en Purkinjevezels geleiden elektrische impulsen
De sinusknoop (ook wel Sinus atriale knoop; SA-knoop genoemd) zit in de rechter boezem (atrium) en genereert de eigen elektrische signalen van het hart om het hart te laten samentrekken.
De AV-knoop (ook wel atrioventriculaire genoemd) zit in de overgang tussen rechter boezem en ventrikel (kamer) en houdt het elektrisch signaal van de sinusknoop 0,1 seconde vast en geleidt het elektrisch signaal vervolgens door de AV-knoop (ook wel bundel van His genoemd). De bundel van His geleidt het elektrisch naar de Purkinjevezels. De Purkinjevezels geleiden het elektrisch signaal naar de verschillende hartspiercellen. De hartspiercellen zullen vervolgens samentrekken.
Met het ECG kan het elektrisch signaal over het hart gevolgd worden en daarmee kan duidelijk worden welke delen van het hart samentrekken. Met speciale elektrodes worden die op de testpersoon worden geplakt, wordt het elektrisch signaal opgevangen en vervolgens naar een monitor geleid. Op de monitor wordt het elektrisch signaal van het hart weergegeven.
Het hart heeft een elektrische lading
De elektrische lading van de hartspiercellen is in rust licht negatief. Vlak voordat de hartspiercellen samentrekken wordt de elektrische lading van de hartspiercellen positief. Dit positief worden van de elektrische lading van de hartspiercellen wordt depolariseren genoemd. Nadat de hartspiercellen hebben samengetrokken wordt de elektrische lading weer negatief; dit wordt repolarisatie genoemd. Wanneer de elektrische lading van de hartspiercellen negatiever wordt dan voorheen, wordt dat hyperpolarisatie genoemd.
De weergave van het ECG
Het ECG wordt weergegeven op de monitor of op papier. Het ECG van een normale hartcyclus heeft een aantal kenmerkende golven, pieken en dalen. Deze golven, pieken en dalen worden aangeduid met letters. De golven, pieken en dalen staan voor depolarisatie, repolarisatie en hyperpolarisatie. De letters die in het ECG worden gebruikt zijn P, Q, R, S en T. Bij het interpreteren van het ECG worden bepaalde delen van het ECG aangeduid met golven, intervallen, complexen en segmenten. Een golf staat voor een bepaald gedeelte van het ECG en een segment van een bepaald deel van het ECG tot een ander deel van het ECG. Hieronder wordt aangeduid wat er gebeurt bij een bepaald deel van het ECG.
P-golf
In de P-golf is het elektrisch signaal positief en hiermee wordt de depolarisatie van de atria weergegeven. De atria contraheren vlak na de P-golf.
P-R-interval
Het P-R-interval is de elektrische transmissie van atria naar ventrikels inclusief de P-golf en het P-R-segment.
QRS-complex
Het QRS-complex staat voor het elektrische signaal over de ventrikels en vindt plaats vlak voordat de ventrikels samentrekken. De Q-golf is negatief en staat voor de repolarisatie van de atria. De het R-deel van het QRS-complex is positief en is de initiële depolarisatie van de ventrikels en het S-deel van het QRS-complex is negatief en is de repolarisatie van de ventrikels.
T-golf
In de T-golf vindt de repolarisatie plaats en stromen er weer natrium- en kaliumionen uit en in de hartspiercellen.
Lees ook:
Schrijf ook voor de grootste online bibliotheek en verdien een extra inkomen
Maak je eigen geldmachine in 8 stappen en wordt financieel onafhankelijk
Hoe kan het hart buiten het lichaam blijven kloppen?
Wat is angina pectoris (pijn op de borst) en hartinfarct?
Inspanningsfysiologie; de bloeddruk tijdens sporten
Gezonde leefstijl en medicijnen bij hoge bloeddruk
De circulatie; regulatie van bloeddruk
De circulatie; soorten bloedvaten
Het hart; regelmechanismen van het hart
Het hart; systolische en diastolische bloeddruk
Bronnen:
William D. McArdle, Victor L. Katch, & Frank I. Katch (2014) Exercise Physiology, Nutrition, Energy, and Human Performance, LWW Philadelphia