Als je een willekeurige Nijmegenaar en Brit vraagt wat zij hebben ontbeten. Geven ze misschien allebei hetzelfde antwoord; hemmenneggs. De Nijmegenaar bedoelt dat hij niet heeft ontbeten, terwijl de Brit een stevig ontbijt met ham en eieren heeft gegeten. Wat is nu het verstandigste voor de totale dagelijkse calorie-inname en nog belangrijker om het gewicht onder controle te houden? Moet je nu wel, of niet ontbijten als je wil afvallen?
Ontbijten en totale dagelijkse calorie-inname
Het is ons met de paplepel ingegoten dat een goed ontbijt voorkomt dat we later op de dag gaan snacken en daardoor ongewild teveel calorieën binnenkrijgen. Ook zou de ruststofwisseling aangejaagd worden door het ontbijt. Uit Brits onderzoek blijkt dit echter niet waar. In dit onderzoek werd een groep obese mannen en vrouwen over twee ongeveer gelijke groepen verdeeld. De ene groep moest 6 weken lang dagelijks een ontbijt nemen van MINIMAAL 700 calorieën (ontbijters) en de andere groep mocht niets eten tot de middag (nuchteren). Het bleek dat beide groepen over een gehele dag evenveel calorieën naar binnen werkten. De nuchteren compenseren het tekort in energie-inname wel over de rest van de dag, maar niet in die mate dat ze in totaal meer calorieën naar binnen werkten, dan de ontbijters. Ook bleek de ruststofwisseling van zowel de ontbijters als de nuchteren even hoog. Er zijn echter wel wat kanttekeningen te plaatsen bij het onderzoek.
Een ontbijt van 700 calorieën is wel erg groot en veel
In het onderzoek werd een ontbijt gebruikt van meer dan 700 calorieën. Drie- tot vierhonderd calorieën meer, dan wat het voedingscentrum aanraadt voor een goed ontbijt. De nuchteren in het onderzoek kunnen dus flink compenseren om het verschil van meer dan 300 calorieën goed te maken.
Daarnaast is een ontbijt van 700 calorieën meer dan eenderde van de caloriebehoefte voor een vrouw en een vierde van de caloriebehoefte voor een man.
Ontbijten beïnvloedt ook het energiegebruik; door te ontbijten verbrand je meer
Iedereen weet dat het bijna onmogelijk is om op een nuchtere maag intensief te sporten. Hoewel uit het onderzoek is gebleken dat de ruststofwisseling niet omhoog gaat door een ontbijt, gaat wel het energiegebruik door fysieke inspanning en totale energiegebruik fors omhoog door te ontbijten. De nuchteren in het onderzoek compenseerde fors in het energiegebruik door minder lang en minder intensief te bewegen. Hetzelfde heeft de Britse onderzoeksgroep ook bij proefpersonen met een gezond lichaamsgewicht vastgesteld. In dit onderzoek was het energiegebruik door fysieke activiteit bij de groep die ontbeet 1455 calorieën, terwijl het bij de nuchteren 1015 calorieën was. De ontbijters verbrandden dus ruim 400 calorieën meer door fysieke activiteit.
Compenseren
OK; wel, of niet ontbijten heeft misschien dezelfde dagelijkse calorie-inname tot gevolg. Uit het onderzoek is echter niet duidelijk waarmee de nuchteren uiteindelijk het ontbijt compenseerden. Er is gekeken of er verschil was in calorie-, koolhydraat-, vet- en eiwitinname. Het is echter niet duidelijk waar de calorieën, koolhydraten, vetten en eiwitten vandaan komen. Zo kunnen een verantwoord en onverantwoord voedingsmiddel evenveel calorieën en koolhydraten bevatten. Een sinaasappel en drie suikerklontjes bevatten evenveel koolhydraten en calorieën, maar de sinaasappel levert ook vitamine C, vezels en verschillende anti-oxidanten. Elke krachtsporter weet dat calorieën niet zaligmakend zijn en er soms meer calorieën nodig zijn dan het totale energiegebruik om spiermassa op te bouwen. Een goed ontbijt draagt daar aan bij!