Welk geslacht iemand heeft, speelt vaak een rol bij verschillende aandoeningen. Hierbij kan het bijvoorbeeld gaan om de presentatie (de symptomen en klachten), de risicofactoren, de gevolgen en de beleving van de aandoening. Bij hart- en vaatziekten is er vaak ook een duidelijk verschil te zien tussen de twee sekses. Dit artikel gaat over deze verschillen.
De verschillen tussen mannen en vrouwen
Er zijn heel wat verschillen op te noemen tussen de man en de vrouw als het gaat om hart- en vaatziekten. Vrouwen gaan vaak anders om met een aandoening dan mannen en ze beleven een aandoening vaak anders. Maar er zijn meer verschillen tussen de man en de vrouw bij hart- en vaatziekten. Vrouwen hebben vaker, dan mannen, pijn op de borst zonder dat het een vernauwing in de kransslagaders betreft. Ook komen hart- en vaatziekten veel minder voor bij vrouwen onder de leeftijd van 60 dan bij mannen. De vrouw is meestal 10 tot 15 jaar ouder dan de man wanneer zij voor het eerst te maken krijgt met hart- en vaatziekten.
Pijn op de borst bij hartklachten
Pijn op de borst kan het gevolg zijn van een vernauwing in een van de kransslagaders van het hart, het wordt dan angina pectoris (AP) genoemd. Wanneer mannen last hebben van pijn op de borst, is dit vaak inspanningsgebonden, bij vrouwen is dit veel minder vaak het geval. Bij vrouwen die jonger zijn dan 65 jaar met pijn op de borst, is het vaker niet dan wel het gevolg van angina pectoris. Wanneer een vrouw pijn op de borst heeft, is dit in 50% van de gevallen het gevolg van angina pectoris, bij mannen is dit in 90% het geval.
Risicofactoren voor hart- en vaatziekten
De risicofactoren voor het krijgen van een hart- en vaatziekten zijn bij mannen en vrouwen hetzelfde. Wel is het zo dat de risicofactor diabetes mellitus bij vrouwen een groter risico met zich mee brengt op het krijgen van hart- en vaatziekten dan bij mannen. Vrouwen leiden vaker aan angina pectoris in verhouding tot mannen. Mannen hebben vaker een hartinfarct dan vrouwen.
De presentatie van hartklachten
De presentatie van de klachten die horen bij een hart- en vaatziekten zijn bij mannen vaak anders dan bij vrouwen. Een goed voorbeeld hiervan is angina pectoris. Mannen hebben een veel typischere presentatie van de klachten die horen bij AP dan vrouwen. Typische klachten zijn klachten die vaak duiden op een bepaalde aandoening, bij AP is dit bijvoorbeeld pijn op de borst uitstralend naar de linker arm. Atypische klachten zijn klachten die moeilijk te plaatsen zijn bij de aandoening waar ze bij horen. Bij AP zijn atypische klachten bijvoorbeeld een onaangenaam gevoel ergens op de borst zonder uitstraling. Bij vrouwen is AP dan ook veel moeilijker te herkennen dan bij mannen.
Bronnen:
E. Rubin, Farber, JL, Pathology (2007), Lippincott-Raven, Philadelphia, New York
H. de Vries, de Jongh, TOH, Grundmeijer, HGLM, Diagnostiek van alledaagse klachten (2011), Bohn Stafleu van Lofhum, houten
EH van de Lisdonk, van den Bosch, WJHM, Lagro-Janssen, ALM, Ziekten in de huisartspraktijk (2008), Elsevier gezondheidszorg, Maarssen
