De betekenis van oedeem is een opeenhoping van extracellulair vocht in weefsel, leidend tot een zwelling zonder toename van het aantal cellen. Bekende vormen van oedeem zijn het oedeem van de onderbenen dat vele oorzaken kan hebben en de zwelling van de huid bij een reactie op een muggenbeet of brandnetelsteek (urticaria).
Pitting oedeem en non-pitting oedeem
Er zijn twee soorten oedeem namelijk pitting oedeem en non-pitting oedeem. Pitting oedeem ontstaat door een toename van het extracellulaire volume. Non-pitting oedeem ontstaat door een abnormale eiwitdepositie waardoor de huid stug wordt en verdikt. Non-pitting oedeem zie je zelden aan de voeten en benen.
Oorzaken pitting oedeem
Toename van de hydrostatische druk
Een lokale oorzaak:
• Trombosebeen
• Veneuze insufficientie
• Compressie door processen in de buik of het kleine bekken
• Medicatie
Systemische oorzaak
• Hartfalen
• Immobilisatie
Afname van de colloïd-osmotische druk
• Livercirrose
• Nefrotisch syndroom
• Ondervoeding
• Protein losing enteropathie
Toename van de permeabiliteit van de capillairen
• Idiopathisch oedeem
Oorzaken van non-pitting oedeem
Lymfoedeem
• Obstructie door infectie
• Obstructie door trauma
• Obstructie door tumor
• Obstructie door een congenitale afwijking
Myxoedeem
• Hyperthyreoïdie
• Hypothyreoïdie
Bronnen:
E. Rubin, Farber, JL, Pathology (2007), Lippincott-Raven, Philadelphia, New York
H. de Vries, de Jongh, TOH, Grundmeijer, HGLM, Diagnostiek van alledaagse klachten (2011), Bohn Stafleu van Lofhum, houten
EH van de Lisdonk, van den Bosch, WJHM, Lagro-Janssen, ALM, Ziekten in de huisartspraktijk (2008), Elsevier gezondheidszorg, Maarssen