Neurogene claudicatio intermittens wordt ook wel het syndroom van Verbiest genoemd. Het is een aandoening die ontstaat doordat er een vernauwing in de lumbale wervelkolom aanwezig is. Het spinale kanaal is vernauwd. Deze aandoening zie je vooral op een wat oudere leeftijd, meestal tussen de 55 en 70 jaar.
Oorzaak van neurogene claudicatio intermittens
De oorzaak van een neurogene claudicatio intermittens is een nauw wervelkanaal. Dit ontstaat meestal door een combinatie van twee dingen namelijk dat men een congenitaal (aangeboren) nauw wervelkanaal heeft en door degeneratieve afwijkingen van de wervelkanaal, dit is meestal artrose van de wervelkanaal.
Door compressie van zenuwen (de cauda equina) en lumbale epidurale venen ontstaan de klachten. In retroflexie, dat wil zeggen dat men de rug verder naar achteren strekt, komt er meer druk op de zenuwen met als gevolgen een verhoogde veneuze druk en ischemie van de cauda equina. Wanneer men in anteflexie is, dit wil zeggen dat er voorover gebogen wordt, wordt het spinale kanaal vergroot en ontstaat er minder druk op de zenuwen met als gevolg afname van de klachten.
Klinische verschijnselen (symptomen) van neurogene claudicatio intermittens
Hieronder is een overzicht te zien van de klachten die iemand kan hebben met een neurogene claudicatio intermittens:
• Uitstralende pijn in beide benen (soms maar in een been) bij lopen en staan
• Zwakte of paraesthesieën (abnormaal gevoel bijvoorbeeld een brandend, prikkend of tintelend gevoel) in beide benen (soms maar in een been)
• Bovenstaande twee klachten verdwijnen weer bij vooroverbuigen, zitten of hurken
• Bij rechtop staan blijft de pijn aanwezig
• De pijn kan toenemen wanneer de rug verder naar achteren wordt gestrekt
• De trap oplopen gaat makkelijker dan de trap aflopen
• Toenemende moeheid in de benen waardoor men niet in staat is verder te lopen
• Krachtsverlies bij het lopen (bijvoorbeeld kan men een klapvoet krijgen)
• Bij het fietsen wordt geen pijn gevoeld
• Ochtendstijfheid (wanneer er sprake is van artrose)
• Startpijn (wanneer er sprake is van artrose)
• De afstand die men kan lopen waarna klachten ontstaan wordt steeds korter (uiteindelijk kan het zo zijn dat er nog maar enkele meters gelopen kan worden)
• Door hoesten, niezen en persen worden de klachten niet uitgelokt
• Bij stilstaan duurt het minuten totdat de pijn wegtrekt (bij vasculaire claudicatio intermittens is dit direct)
Lichamelijk onderzoek naar claudicatio intermittens
Wanneer men lichamelijk onderzoek uitvoert bij een patiënt met neurogene claudicatio intermittens worden er meestal geen afwijkingen gevonden. Men kan vaak wel afwijkingen vinden bij het lichamelijk onderzoek wanneer de klachten eerst opgewekt worden. Men kan dit doen door de patiënt te laten lopen tot dat de klachten ontstaan.
Wanneer de klachten opgewekt zijn kan men de volgende afwijkende bevindingen vinden bij het lichamelijk onderzoek;
• Verlaagde of afwezige reflexen (meestal bij de achillespeesreflex)
• Lichte tot matige spierzwakte (dit kan men meestal vinden bij de spieren die geïnnerveerd worden door de wortels L5 en S1)
• Radiculaire prikkelingsproeven zijn meestal negatief.
Aanvullend onderzoek van neurogene claudicatio intermittens
Bij aanvullend onderzoek kan men de stenose is het lumbale wervelkanaal aantonen. Dit kan men het beste doen met een CT of MRI onderzoek.
Beloop, prognose en behandeling van claudicatio intermittens
Wanneer men eenmaal neurogene claudicatio intermittens heeft, is het zo dat de klachten meestal niet progressief zijn, dat wil zeggen dat de klachten niet meer verergeren. Dus als de klachten er zijn blijven ze hetzelfde of nemen minimaal toe in ernst.
Wanneer het echter zo is dat men zoveel pijn in de benen heeft bij het lopen dat de patiënt daar in het dagelijks leven in grote mate belemmerd wordt, kan een operatie uitgevoerd worden. Er wordt dan een laminectomie uitgevoerd, dit wil zeggen dat er een hele of halve wervelboog weggenomen wordt.
Bronnen:
A. Hijdra, Koudstaal, PJ, Roos, RAC, Neurologie (2003), Elsevier gezondheidszorg, Maarssen