Vanuit vroeger werd jicht vaak beschreven als een aandoening die vooral voor kwam bij mannen uit een beter sociaal milieu. Dit klopt echter niet. Jicht kan ook voorkomen bij vrouwen en het is geen aandoening die alleen voorkomt bij mensen van een hogere stand. Mensen met jicht vertonen vaak een typisch beeld. Ze hebben meestal last van terugkomende aanvallen van ernstige pijn in de voet. De pijn zit meestal in de grote teen. Hierom werd de aandoening podagra genoemd wat ‘het pootje’ betekent.
Ziektebeeld van jicht
Zoals eerder geschreven, hebben mensen met een jichtaanval deze vaak in de grote teen. Ze hebben aanvallen van heftige pijn die weggaat en weer terugkomt. Bij ongeveer de helft van de mensen met jicht is het metatarsofalangeale-gewricht van de grote teen aangedaan, ook wel het MTP gewricht genoemd. De oorzaak van jicht is gelegen in het afzetten van urinezuurkristallen in het gewricht. Vaak is er sprake van een mono-artritis, dit wil zeggen dat er maar één gewricht aangedaan is. Wanneer het afzetten van urinezuurkristallen lang genoeg duurt, is het zo dat de kristallen zich niet alleen afzetten in het gewricht maar ook in het onderhuids bindweefsel en de pezen in de buurt van het aangedane gewricht. Je kunt ook afzetplekken, tophi, zien aan de randen van de oorschelp en in de nier kan men soms ook afzetting zien van urinezuurkristallen. Het gewricht is vaak naast erg pijnlijk ook warm en gezwollen. Er wordt meestal geen koorts gezien bij jicht.
Voorkomen (prevalentie) van jicht
Jicht komt dan wel niet alleen voor bij mannen, wel is het zo dat het meer gezien wordt bij mannen dan bij vrouwen. Bij mannen is de incidentie (aantal nieuwe gevallen van een ziekte) ongeveer 2 per 1000 mannen. Bij vrouwen is de incidentie ongeveer 1 per 1000 vrouwen. Op een hogere leeftijd zie je dat er meer jicht voorkomt dan op een jongere leeftijd.
Beloop van jicht
Wanneer iemand een acuut jichtaanval heeft en er geen behandeling op volgt, gaat het meestal over binnen een paar dagen. Meestal is het echter zo dat er meerdere aanvallen volgen. In de loop van de tijd gaan de aanvallen vaak ook langer duren en neemt de frequentie van de aanvallen toe. Mensen zonder onderhoudsbehandeling kunnen uit eindelijk een chronische jicht ontwikkelen.
Behandeling van jicht
De behandeling van een acuut jichtaanval wordt meestal behandeld met NSAID’s of colchicine. Wanneer men een gewrichtsbeschadiging door de jicht heeft opgelopen kan er een langdurige behandeling worden gestart met urinezuurverlagende middelen of middelen die de aanmaak van urinezuur verminderen.
Bronnen:
E. Rubin, Farber, JL, Pathology (2007), Lippincott-Raven, Philadelphia, New York
H. de Vries, de Jongh, TOH, Grundmeijer, HGLM, Diagnostiek van alledaagse klachten (2011), Bohn Stafleu van Lofhum, houten
EH van de Lisdonk, van den Bosch, WJHM, Lagro-Janssen, ALM, Ziekten in de huisartspraktijk (2008), Elsevier gezondheidszorg, Maarssen