Er zijn twee groepen ontwikkelingsstoornissen. Je hebt de specifieke ontwikkelingsstoornissen waarbij er een stoornis bestaat van 1 functie. De andere groep bestaat uit de pervasieve ontwikkelingstoornissen. Hierbij is een groot scala van problemen betrokken. Ontwikkelingsstoornissen hebben geen invloed op de intelligentie. Wanneer dit wel het geval is, spreek je van mentale retardatie. Dit artikel gaat verder in op 4 groepen specifieke ontwikkelingsstoornissen.
Dyslexie bij kinderen
Men spreekt van dyslexie wanneer het leesniveau significant (2 standaarddeviaties) onder het leesniveau ligt wat past bij de leeftijd van het kind en diens IQ. Tevens mag het lagere leesniveau niet veroorzaakt zijn door slecht onderwijs.
Naast het leesniveau, zie je vaak ook dat het niveau van schrijven en spelling vermindert is. Kinderen met dyslexie vertonen vaak ook verstoord gedrag wat waarschijnlijk veroorzaakt wordt door frustraties op school.
Vergeleken met kinderen met een algemene achterstand, komt dyslexie meer voor bij jongens en worden er vaker kleine neurologische abnormaliteiten gevonden.
Het precieze mechanisme van het ontstaan van dyslexie is niet bekend. Het heet waarschijnlijk te maken met een vertraagde psychologische ontwikkeling wat interfereert met het complexe proces van lezen.
Wanneer een kind een milde vorm heeft van dyslexie, is het leesniveau meestal weer normaal op volwassen leeftijd. Wanneer het kind ernstiger aangedaan is, zal het op volwassen leeftijd ook nog problemen van dyslexie ondervinden.
Het is belangrijk kinderen met dyslexie speciaal onderwijs te geven en ze daarbij ook weer opnieuw te interesseren om te gaan lezen. Deze interesse hebben zij vaak verloren.
Dyscalculie (rekenkundige stoornis)
Dyscalculie is een zelfde soort stoornis dan dyslexie alleen heeft deze stoornis betrekking op cijfers. Het is een rekenkundige stoornis waarbij het rekenniveau net als bij dyslexie veel lager is dan passend is bij de leeftijd en het IQ van het kind.
De ontstaanswijze en/of oorzaak van dysclaculie is onbekend. Kinderen met dyscalculie dienen, net als bij dyslexie, speciaal onderwijs te krijgen.
Motorische stoornissen bij kinderen
Kinderen hebben een motorische stoornis wanneer er sprake is van een vertraging van de motorische ontwikkeling en een verminderde ontwikkeling van de coördinatie. Er is geen verminderde intelligentie bij het kind en er wordt geen specifieke neurologische oorzaak gevonden.
Er wordt een vertraagde ontwikkeling gezien met name op het gebied van eten, lopen en zichzelf aankleden. Verder zijn de kinderen vaak erg onhandig en gaan er sneller dingen stuk in hun buurt. Ze zijn vaak ook slecht in spelletjes en soms kunnen ze ook minder goed schrijven en/of tekenen.
De ontstaanswijze in niet bekend. In de loop van de tijd zie je vaak wel wat verbetering. Vroege ontdekking van het probleem is daarbij belangrijk zodat het kind zo vroeg mogelijk speciale motorische training kan krijgen.
Taalstoornissen (taalachterstand) bij kinderen
Er wordt gesproken van een taalstoornis wanneer een kind een vertraagde taalontwikkeling heeft zonder dat er sprake is van mentale retardatie of andere oorzaak zoals doofheid, een cerebrale palsy of autisme. Het kind praat onverstaanbaar voor vreemden.
Van de kinderen die voor het eerst naar school gaan, is 5% moeilijk te verstaan voor vreemden. 1% van de kinderen die voor het eerst naar school gaan, hebben een ernstig verstoorde spraak.
Kinderen met een ernstige vertraging in de taalontwikkeling, lopen het risico ook een vertraging op te lopen in de algemene leerontwikkeling en in de sociale ontwikkeling.
De oorzaak van de stoornis is niet bekend. De prognose verschilt nogal. Kinderen met een milde vertraagde taalontwikkeling, hebben meestal een goede prognose. Bij ernstigere aangedane kinderen is de prognose moeilijk te voorspellen.
Ook bij deze stoornis is het belangrijk hem zo vroeg mogelijk te ontdekken zodat het kind speciale spraaktherapie en remedial teaching kan krijgen.
Bron:
Michael Gelder, Richard Mayou and John Geddes, (2003) Psychiatry, Oxford University Press, Oxford