De vijfde ziekte is een onschuldige kinderziekte die veroorzaakt wordt door een virus. De ziekte wordt het meeste gezien bij kinderen in de leeftijd van 4 tot 10 jaar. Een belangrijk kenmerk van de ziekte is uitslag op de wangen die zich na enige tijd uitbreidt naar de benen, armen en billen. Het is een ziekte die vanzelf overgaat zonder dat daar behandeling voor nodig is.
Vijfde ziekte
De medische term voor de vijfde ziekte is erythema infectiosum. Andere benamingen voor de vijfde ziekte zijn; dermatitis infectiosa en ‘slapped cheeks disease’. De ziekte komt met name voor bij kinderen in de leeftijd van 4 tot 10 jaar.
Klachten van de vijfde ziekte
De ziekte verloopt vaak in een typisch patroon waarbij het kind een paar dagen hangerig is geweest, waarop het kind vervolgens beter lijkt te worden. Echter krijgt het kind op dat moment uitslag op de wangen die er felrood uitziet en verheven is. Hierop wordt het kind weer ziek en hangerig. Korte tijd later verschijnt er op de trekzijde van de armen, en benen en soms tevens op de billen en de romp, rozerode vlekjes die wegdrukbaar zijn. Het kan zijn dat er zoveel vlekken aanwezig zijn dat de hele huid een rozerode kleur krijgt. De vlekjes kunnen wat jeukklachten geven. De kinderen hebben meestal een lichte temperatuurverhoging. Gewrichtsklachten worden gezien bij circa 10 procent van de kinderen. De gewrichtenklachten kunnen aan een zijde aanwezig zijn of aan beide zijden. De gewrichten kunnen pijnlijk en stijf zijn en soms warm en gezwollen. Naast de boven genoemde klachten kunnen nog keelpijn en neusklachten voor komen. Na enkele dagen verdwijnen de ziekteverschijnselen. Echter kunnen de verschijnselen van de vijfde ziekte gedurende enkele weken af en toe kortdurende terugkeren. De terugkeer van de verschijnselen is meestal onder invloed van bepaalde factoren zoals blootstelling aan heet water of zonlicht.
Oorzaak van de vijfde ziekte
De vijfde ziekte wordt veroorzaakt door een virus, het humane parvovirus B19 wat via druppelinfectie overgedragen wordt. De tijd tussen de besmetting en de eerste ziekteverschijnselen is ongeveer 7 tot 14 dagen. De besmettelijkheid van de ziekte is over wanneer iemand uitslag krijgt. De ziekte komt voor in gelokaliseerde (elke 3-5 jaar) epidemieën en in geïsoleerde gevallen.
Behandeling van de vijfde ziekte
De vijfde ziekte behoeft geen behandeling. De ziekte gaat vanzelf over. Daarnaast zijn er ook geen werkzame behandelingen beschikbaar voor deze ziekte.
Ziekte bij zwangere vrouwen
Er zijn aanwijzingen dat de vijfde ziekte bij zwangere vrouwen intra-uteriene vruchtdood en spontane abortus kan veroorzaken wanneer de infectie voor de 20e week van de zwangerschap aanwezig is. Kinderen met de vijfde ziekte kan men daarom beter niet in de buurt laten van zwangere vrouwen.
Bron:
dr. J.A.H. Eekhof, dr. A. Knuistingh Neven, dr. W. Opstelten, 2008, Kleine kwalen bij kinderen, Elsevier Gezondheidszorg, 2e druk, Amsterdam