Het lezen, begrijpen en toepassen van resultaten en conclusies uit wetenschappelijke artikelen op het gebied van sport, voeding en gezondheid kan een flinke uitdaging zijn. De meeste wetenschappelijke artikelen zitten ramvol ingewikkelde termen, complexe statistiek en vaak tegenstrijdige conclusies. Wij bij www.zowerkthetlichaam.nl proberen ervoor te zorgen dat je interessante wetenschappelijke artikelen niet zelf hoeft te lezen (en te analyseren), maar spitten interessante en opvallende onderzoeken over (sport)voeding, training en gezondheid voor je door. Daarnaast leggen we uit wat jij met deze resultaten in praktijk kunt. Maar laten we eerlijk zijn: er worden veel meer wetenschappelijke studies gepubliceerd dan we als eenmansteam kunnen behandelen. Daarom is het handig om zelf te leren hoe je interessante onderzoeken kunt vinden, lezen en begrijpen. Hoe beter je hierin wordt, hoe meer waarde je haalt uit wat de wetenschap je te bieden heeft.
Om je daarbij te helpen, hebben we de wetenschapsalmanak geschreven. In de wetenschapsalmanak proberen we (zoals je hopelijk) van ons gewend bent weg te blijven van vaktaal en doen we dat toch, dan geven we een toelichting die makkelijk te begrijpen is. In deel 1 van deze serie bespreken we waar je wetenschappelijke artikelen kunt vinden, zodat je een stevige basis hebt om zelf aan de slag te gaan.
Go to the Pubmed
Als je enigszins thuis bent in wetenschapsland, dan ben je waarschijnlijk wel bekend met Pubmed. Maar wat is Pubmed eigenlijk? Er zijn een aantal zoekmachines waarop je veel wetenschappelijke artikelen kan vinden. Voor wetenschappelijke artikelen op het gebied van (sport)voeding, training en gezondheid is PubMed de bekendste en grootste zoekmachine. PubMed fungeert dus als een enorme zoekmachine en database voor biomedisch onderzoek en wordt beheerd door de American National Library of Medicine, onderdeel van de National Institutes of Health. Via PubMed kun je met behulp van zoekwoorden en handige combinaties van zoekwoorden relevante artikelen vinden binnen de meer dan 30 miljoen geïndexeerde wetenschappelijke artikelen.
Soms bevat de PubMed-pagina van een wetenschappelijk artikel een link naar de volledige tekst van het desbetreffende wetenschappelijke artikel. De link verwijst naar het volledige artikel op PubMed Central of verwijst naar de website van het academische tijdschrift waarin het artikel is gepubliceerd. Soms wordt alleen de titel van het wetenschappelijke artikel gegeven, of wordt de titel en de samenvatting van het wetenschappelijke artikel gegeven. Overigens een samenvatting van een wetenschappelijk artikel wordt in het Engels een abstract genoemd. Hoewel het abstract nuttig kan zijn om snel inzicht te krijgen in het onderwerp, is het voor een grondige analyse van het wetenschappelijke artikel belangrijk om toegang te hebben tot de volledige tekst. Als PubMed je die toegang niet biedt, is het noodzakelijk om je zoektocht voort te zetten in andere databases.
Andere wetenschappelijke zoekmachines
Voor artikelen over (sport)voeding, training en gezondheid kun je ook gebruikmaken van wetenschappelijke zoekmachines zoals SPORTDiscus, Web of Science, Scopus of Google Scholar. Hoewel deze zoekmachines onderling enigszins verschillen, werken ze over het algemeen op een vergelijkbare manier. Daarnaast kun je wetenschappelijke artikelen vaak rechtstreeks vinden op de websites van de academische tijdschriften zelf.
Kun je via een database of de website van een tijdschrift de volledige tekst van een artikel niet vinden? Neem dan een kijkje op ResearchGate. Researchgate is een website waar veel wetenschappers hun volledige artikelen (in het Engels wordt dat overigens full-text genoemd) gratis beschikbaar stellen.
Soms delen onderzoekers hun werk al via een preprintserver, nog voordat het officieel is beoordeeld of gepubliceerd in een wetenschappelijk tijdschrift. Voor artikelen op het gebied van (sport)voeding, training en gezondheid kun je bijvoorbeeld terecht op SportRxiv, waar je gratis toegang hebt tot full-text artikelen. Let wel op: artikelen op preprintservers zijn nog niet peer-reviewed en moeten daarom extra kritisch worden bekeken. “Peer-reviewed” betekent overigens dat een wetenschappelijk artikel is beoordeeld door andere wetenschappers op het betreffende vakgebied voordat het wordt gepubliceerd. Deze deskundigen controleren de kwaliteit, betrouwbaarheid en validiteit van het onderzoek. Dit proces zorgt ervoor dat de inhoud van het artikel MEESTAL voldoet aan de wetenschappelijke standaarden en dat het onderzoek goed is uitgevoerd. Artikelen die peer-reviewed zijn, worden daarom vaak als betrouwbaarder beschouwd dan artikelen die niet dat proces doorlopen hebben. Staat een artikel dus op SportRxiv dan is het artikel nog niet door deskundigen beoordeeld en moet je zeer voorzichtig zijn en kun je niet blind varen op de kwaliteit van het artikel. Je moet overigens sowieso niet blind varen op de uitkomsten en conclusie van een wetenschappelijk artikel. Ben je op zoek naar een scriptie of proefschrift over een bepaald onderwerp? Dan kun je terecht bij ProQuest, een uitgebreide database met talloze scripties en dissertaties.
Nee heb je, ja kun je krijgen
Heb je in Pubmed, SPORTDiscus, Web of Science. Scopus, Google Scholar, ResearchGate een interessant wetenschappelijk artikel gevonden, maar moet je betalen voor de full-text versie (nooit doen trouwens), zoek dan de contactgegevens van de “corresponding author” (de auteur die verantwoordelijk is voor de communicatie). Stuur deze auteur een e-mail waarin je vraagt om de full-text van het artikel.
Nu je weet waar je wetenschappelijke artikelen kunt vinden, is het goed om kort uit te leggen welke soorten artikelen (en dus wetenschappelijke onderzoeken) er zijn. Een wetenschappelijk artikel heeft namelijk verschillende vormen. De vorm van het wetenschappelijk artikel beschrijft wat voor soort onderzoek er is uitgevoerd. En het soort onderzoek dat is uitgevoerd bepaalt de wetenschappelijke waarde. In deel 2 van deze serie gaan we bespreken wat een narratieve review is.
Wil je fit worden zonder fratsen. Bestel dan Fit zonder fratsen hier. Of klik op het boek hieronder:
