Mensen leren nieuwe kennis en vaardigheden door sterke neurale netwerken te vormen. Leren kan beschouwd worden als het vormen van een geheugen voor bepaalde kennis en vaardigheden. Er zijn twee verschillende vormen van geheugen het kortetermijngeheugen en het langetermijngeheugen. Binnen het langetermijngeheugen bestaat er het declaratieve en het niet declaratieve geheugen. Door het regelmatig herhalen van bepaalde handelingen worden de verbindingen (synapsen) binnen een neuraal netwerk versterkt en ontstaat het langetermijngeheugen voor deze handelingen. Door kennis van de vorming van neurale netwerken kun je sneller en beter leren.
Neuraal netwerk
Neurale netwerken in het brein zijn groepen van neuronen die een bepaalde functie uitvoeren. De neuronen binnen een neuraal netwerk zijn verbonden met elkaar. Deze verbindingen tussen neuronen worden synapsen genoemd. Wanneer er zeer veel en sterke synapsen zijn tussen de neuronen van een neuraal netwerk, dan is de functie die dit neuraal netwerk heeft sterker verankerd in het brein en is er een sterk geheugen voor deze functie. Er zijn voor verschillende functies verschillende neurale netwerken. Zo bestaat er bijvoorbeeld een neuraal netwerk voor fietsen en een ander neuraal netwerk voor lopen en weer een ander neuraal netwerk voor het herkennen van gezichten.
Kortetermijngeheugen
Het kortemijngeheugen kan beschouwd worden als het werkgeheugen (Random Access Memory; RAM). Het werkgeheugen is dat deel van het geheugen waar we bewust onze aandacht op richten. Zo kunnen we bewust onze aandacht richten op iets wat in het langetermijngeheugen is opgeslagen. Het werkgeheugen kunnen we echter ook gebruiken om tijdelijk nieuwe informatie te onthouden. Het verschil met het langetermijngeheugen is dat om tijdelijk nieuwe informatie te onthouden dit bewuste aandacht vraagt.
Wanneer we het kortetermijngeheugen beschouwen vanuit het neurale netwerk, dan zijn de synpasen tussen de verschillende neuronen van het neuraal netwerk nog niet zeer uitgebreid en nog niet zeer sterk.
Met het werkgeheugen kunnen we kleine stukken informatie (bijvoorbeeld het onthouden van een telefoonnummer, of kentekenplaat) alleen met aandacht enkele minuten vasthouden.
Langetermijngeheugen
Het langetermijngeheugen ontstaat wanneer er sterke neurale netwerken ontstaan. In een sterk neuraal netwerk zijn er zeer veel en sterke synapsen tussen de verschillende neuronen van dat neuraal netwerk. Een sterk neuraal netwerk kan worden beschouwd als steden (de neuronen) die middels vele grote snelwegen (synapsen) met elkaar zijn verbonden. Informatie kan zo zeer snel via de grote snelwegen van de ene naar de andere stad reizen.
Het langetermijngeheugen bestaat uit het declaratief en niet declaratief geheugen. Beiden vormen van het langetermijngeheugen worden hieronder beschreven.
Declaratief geheugen
Het declaratief geheugen kan onderverdeel worden in episodisch geheugen en semantisch geheugen. Het episodisch geheugen is dat deel van het geheugen waarin persoonlijke vaak emotionele gebeurtenissen worden opgeslagen. Het semantische geheugen is meer het feitelijke geheugen. De hersendelen die een belangrijke rol spelen bij het declaratieve geheugen is de schors van de temporele kwab en hippocampus.
Niet declaratief geheugen
Het niet declaratief geheugen bestaat uit conditionering, priming en procedureel geheugen. Conditionering is gebaseerd op het afspelen van bepaald gedrag na blootstelling aan een bepaalde prikkel.
Priming is gebaseerd op het herkennen van betekenisvolle informatie door eerdere blootstelling aan deze informatie. Door regelmatig de aandacht te richten op bepaalde informatie wordt deze informatie opgeslagen in het geheugen. Het brein herkent dan sneller bepaalde informatie.
Het procedurele geheugen is het geheugen voor bepaalde motorische en cognitieve vaardigheden. Het procedurele geheugen is complexer dan priming. Bij het procedurele geheugen zijn er bepaalde vaardigheden ontstaan.
Bronnen:
JE. Hall, 2013, Pocket Companion to Textbook of Medical Physiology, Elsevier Inc
GA Thibodeau, Patton KT 2012, Anatomy & Physiology, Mosby/Elsevier
EN Marieb, Hoehn K 2012, Human Anatomy & Physiology, Pearson/Benjamin Cummings