Bijensteken en wespensteken, oorzaken, symptomen en behandeling

Een bijensteek en/of wespensteek is doorgaans erg pijnlijk, maar vaak ongevaarlijk. Er zijn drie lichamelijke reacties mogelijk op een bijensteek of wespensteek. Er kan een lokale reactie ontstaan, een toxische reactie en een allergische reactie. Een allergische reactie kan een ernstige anafylactische shock tot gevolg hebben. Vaak wordt een epipen gebruikt tegen de een heftige reactie op een bijensteek of wespensteek.

Wat zijn oorzaken van een bijensteek of wespensteek?
Bijen en wespen steken vaak alleen als zij zich bedreigd voelen. Het uit angst bewegen van de armen, zorgt ervoor dat de bij of wesp zich bedreigd voelt en gaat steken. Dicht onbeschermd bij bijenkorf en bloementuin in de buurt komen vergroot de kans op een bijensteek. Ook het dragen van een sterk ruikend parfum en fel gekleurde kleding trekken bijen aan. Loop nooit met blote voeten in het gras. Dek voedsel goed af, want dit kan ook bijen en wespen aantrekken. Zet verder containers zo ver mogelijk van het huis af.

Wat zijn symptomen van een bijensteek of wespensteek?
Doorgaans is de reactie op een bijensteek of wespensteek een pijnlijke lokale reactie. Er kan echter ook een toxische reactie en een allergische reactie optreden. Van zowel een lokale reactie, toxische reactie als allergische reactie worden de symptomen beschreven.

Lokale reactie op een bijensteek of wespensteek
De lokale reactie op een bijensteek of wespensteek blijft beperkt tot de locatie waar de bij of wesp heeft gestoken. De lokale reacties op een bijensteek of wespensteek zijn:

  • Lokale roodheid
  • Lokale zwelling van de huid, soms ontstaat eerst een witte zwelling die later rood wordt.
  • Lichte verharding van de huid
  • Na verloop van tijd treedt er jeuk op

Afhankelijk van de plaats waar de bij of wesp heeft gestoken kan de zwelling zeer groot worden. Een bijensteek of wespensteek op de hals, gezicht, oren, oogleden en lippen geeft een grote zwelling. Een steek in of op de keel kan een zwelling veroorzaken die de luchtpijp dichtdrukt en verstikking kan veroorzaken. Er moet dan direct contact met de hulpdiensten gezocht worden.

Toxische reactie bij een bijensteek of wespensteek
Een volwassene die meerdere bijensteken of wespensteek heeft, kan een toxische reactie ontwikkelen. Symptomen van een toxische reactie zijn naast de lokale reacties op de bijensteken of wespensteken:

  • Oedeem
  • Vermoeidheid
  • Bewusteloosheid
  • Braken
  • Bloeddrukdaling
  • Hoofdpijn
  • Diarree
  • Stuipen

Bij een toxische reactie is contact opnemen met de hulpdiensten noodzakelijk.

Allergische reactie bij een bijensteek of wespensteek
Een allergische reactie kan in het meest ernstige geval een anafylactische shock leiden. Symptomen van een anafylactische shock zijn:

  • Galbulten
  • Ernstige zwelling van de huid
  • Roodheid
  • Diarree
  • Misselijkheid
  • Braken
  • Bloeddrukdaling
  • Duizeligheid
  • Bewusteloosheid
  • Zwelling van de tong, waardoor verstikking kan optreden
  • Constrictie van de luchtpijp, waardoor verstikking kan optreden
  • Blauwkleuring van de huid (cyanose)

Bij een anafylactische shock moet direct contact gezocht worden met de hulpdiensten.

Hoe verloopt de behandeling van ?
Bij een lokale reactie is verder geen behandeling nodig. Om de lokale reactie te verminderen is het handig om met een mesje of nagel de angel te verwijderen. Verwijder de angel niet met een pincet. Het gifblaasje wordt dan in de wond uitgeknepen. Een wesp laat geen angel achter. Doe verder ringen en armbanden af, wanneer men is gestoken op de hand en/of arm. Het bijengif is kort na een steek te inactiveren met warmte. Vlak na een bijensteek of wespensteek warm water over de steek laten lopen inactiveert het bijengif of wespengif. Daarna kan men koelen met koud water, of ijs. Desinfecteer de wond goed met water, zeep en later met jodium, of alcohol. Doorgaans verdwijnen de klachten binnen een aantal dagen. In het geval men allergisch is voor bijen, of wespen, of men is gestoken door meerdere bijen of wespen is het aan te raden het insect te identificeren wat heeft gestoken en direct contact te zoeken met de hulpdiensten. Mensen die allergisch zijn voor bijensteken dragen doorgaans een adrenalinepen (epipen), corticosteroid en antihistaminicum bij zich om de anafylactische shock tegen te gaan.

Bronnen:

www.bijenwereld.nl
www.poisoncentre.be

mens-en-gezondheid.infonu.nl
www.huidziekten.nl
www.allergologie.nl