Aandrangincontinentie wordt ook wel urge-incontinentie genoemd. De plotse aandrang om te plassen is niet te onderdrukken en er treedt ongewild urineverlies op. Aandrangincontinentie komt met name bij vrouwen voor. Tien procent van de vrouwen ouder dan 65 jaar heeft aandrangincontinentie. Deze aandoening is erg vervelend en kan schaamte veroorzaken.
Wat zijn de oorzaken van aandrangincontinentie?
Aandrangincontinentie kent verschillende oorzaken. Plassen lijkt erg makkelijk. Plassen is echter een complex fysiologisch proces, waarbij verschillende weefsels en orgaanstelsels goed moeten samenwerken. Om goed te kunnen plassen moeten spieren rond de blaas (bekkenbodemspieren), de blaas zelf en spieren die de blaas goed afsluiten goed samenwerken. Wanneer de blaas te vroeg niet wordt afgesloten treedt onvrijwillig urineverlies op. Vaak reageert de blaas te sterk op een kleine hoeveelheid urine door bijvoorbeeld irritatie van de blaas. Irritatie van de blaas kan veroorzaakt worden door blaasontsteking, blaasstenen, roken of door het drinken te veel koffie en/of alcohol. Een andere oorzaak kan liggen in de aansturing van de blaas en spieren rond de blaas (de bekkenbodemspieren). Door ziekten aan zenuwstelsel kan de aansturing verstoord zijn. Heel erg vaak wordt echter geen oorzaak gevonden, of is er een psychologische oorzaak. Bij een psychologische oorzaak wordt de aandrangincontinentie, stressincontinentie genoemd. Vaak zal de behandelaar vragen of de patiënt een dagboek bijhoudt. Dit dagboek wordt een mictiedagboek genoemd. Met het dagboek krijgt zowel de behandelaar als de patiënt in het mictiepatroon (plaspatroon).
Wat zijn symptomen van aandrangincontinentie?
Symptomen van aandrangincontinentie kenmerkt zich door een niet te onderdrukken aandrang om te plassen en onvrijwillig urineverlies. De huisarts of andere behandelaar zal beoordelen of er een oorzaak voor aandrangincontinentie is. Dit kan de huisarts doen door de urine te bekijken met een zogenaamde cytoscopie. Ook kan de huisarts het plasproces laten beoordelen. Het beoordelen van het plasproces wordt urodynamisch onderzoek genoemd. Verder zal de behandelaar veel vragen stellen over het plaspatroon.
Wat is de prognose van aandrangincontinentie?
Wanneer de oorzaak van aandrangincontinentie ligt in een te hoog gebruik van koffie, alcohol en roken en hiermee wordt gestopt, dan heeft aandrangincontinentie een goede prognose. De aandrangincontinentie zal dan verdwijnen. Ook als een blaasontsteking of medicijngebruik de oorzaak is, is de prognose erg goed. Wanneer echter herhaald blaasontsteking optreedt is bezoek aan huisarts aan te raden. Wanneer er een psychologische oorzaak is, kan de prognose bij de juiste therapie goed zijn. Wanneer aandrangincontinentie het gevolg is van een aandoening aan het zenuwstelsel is de prognose sterk afhankelijk van het soort aandoening. Aandrangincontinentie door Multipele Sclerose (MS) is de prognose bijvoorbeeld slecht. Incontinentie die wordt veroorzaakt door een lumbale hernia nuclei pulposi (HNP) heeft een goede prognose. Wanneer de hernia goed wordt behandeld, zal de incontinentie waarschijnlijk ook verdwijnen.
Behandeling bij aandrangincontinentie
Roken, alcohol en veel koffie drinken prikkelen de blaas. Het beste kan gestopt worden met het gebruik van deze middelen. Afvallen en behandelen van obstipatie kan ook aandrangincontinentie verminderen. Ook kan incontinentiemateriaal gebruikt worden. Verder kan de huisarts medicijnen voorschrijven. Deze medicijnen zijn spasmolytica en motiliteitbevorderende middelen. Deze middelen remmen de activiteit van de blaas. Wanneer er sprake is van blaasontsteking, wordt de blaasontsteking behandeld. De behandelaar kan ook doorverwijzen naar de fysiotherapeut. De fysiotherapeut zal oefeningen voorschrijven om de bekkenbodemspieren te versterken. Deze oefeningen worden KEGEL-oefeningen genoemd. Sommige fysiotherapeuten hebben zich gespecialiseerd in aandrangincontinentie en bekkenbodemtherapie. Wanneer aanpassing van de leefstijl, medicijnen en behandeling van de fysiotherapeut niet effectief zijn, kan worden overgegaan op een chirurgische ingreep.
Bronnen: