Oorzaken van ongewild urineverlies (incontinentie)

Mensen die last hebben van ongewild urineverlies ervaren dit vaak als erg vervelend en kunnen zich hier dan ook erg voor schamen. Wat is nu precies ongewild urineverlies? Je hebt hier last van als je last hebt van urine-incontinentie; ‘het onwillekeurig verlies van urine, twee of meer keren per maand, ongeacht de hoeveelheid urine’ (definitie volgens de WHO). Vooral voor oudere vrouwen is urine-incontinentie een vaak voorkomende probleem maar het komt voor op alle leeftijden.

Voorkomen van ongewild urineverlies
Zoals net al gezegd komt urine-incontinentie meer voor bij vrouwen dan bij mannen en komt het ook meer voor naar mate men ouder wordt. De prevalentie (totaal aantal gevallen van een bepaalde ziekte) in Nederland is ongeveer 25% onder volwassenen vrouwen. Als we dan gaan kijken welk percentage hiervan dagelijks incontinent is, is dit ongeveer 5-7&% en boven de 65 jaar oud is dit 14%. Bij mannen die jonger zijn dan 65 zie je bijna nooit urine-incontinentie. Maar bij mannen die ouder zijn dan 65 jaar zie je ook dan ongeveer 5-7% dagelijks urine-incontinent is. Wanneer men last heeft van urine-incontinentie kan het zijn dat je daardoor minder zelfvertrouwen hebt en eigenwaarde. Verder kan het ook zo zijn dat men vermijdingsgedrag gaat vertonen. Dit komt dan vooral doordat ze bang zijn dan iemand de urine-lucht kan ruiken.

Oorzaken van urine-incontinentie
Hieronder volgt een overzicht van de mogelijke oorzaken van urine-incontinentie.

Urologische oorzaken van ongewild urineverlies
Mannen kunnen urge- of overloopincontinentie krijgen doordat ze afvloedbelemmering hebben door een prostaathypertrofie. Urge-incontinentie kan verergeren door blaasprikkeling tijdens/na een cystitis (blaasontsteking).

Tumoren en ongewild urineverlies
Urge- of overloopincontinentie kan ook ontstaan doordat er een afvloedbelemmering is vanwege een tumor zoals myomen en ovariële tumoren.

Gynaecologische oorzaken van incontinentie
Stress-incontinentie is een aandoening die vrij veel voor komt. De belangrijkste oorzaak van stress-incontinentie is zwakte van de bekkenbodemspierzwakte. Dit kan komen doordat iemand aanleg heeft voor het hebben van zwakke bekkenbodemspieren, door zwangerschap of door een vaginale bevalling. Andere oorzaken van stress-incontinentie zijn gynaecologische operaties. Dit komt door de vorming van littekenweefsel. Vooral bij hysterectomiën is dit het geval.

Geneesmiddelengebruik en ongewild urineverlies
Het continentiemechanisme kan beïnvloed raken door het gebruik van geneesmiddelen met een parasympatisch of een sympathisch effect. Diuretica gebruik kan leiden tot urge-incontinentie.

Aandoeningen van het zenuwstelsel
Urge-, reflex- of overloopincontinentie kan veroorzaakt worden door aandoeningen van het zenuwstelsel. Bijvoorbeeld een CVA of ruggenmerglaesies. Deze aandoeningen kunnen ervoor zorgen dat de blaascontractiliteit afneemt en daardoor ontstaat dan urine-incontinentie.

Psychologische factoren van ongewild urineverlies
Urine-incontinentie kan ook veroorzaakt worden door bijvoorbeeld angst, stress en paniek.

Bronnen:
E. Rubin, Farber, JL, Pathology (2007), Lippincott-Raven, Philadelphia, New York
H. de Vries, de Jongh, TOH, Grundmeijer, HGLM, Diagnostiek van alledaagse klachten (2011), Bohn Stafleu van Lofhum, houten
EH van de Lisdonk, van den Bosch, WJHM, Lagro-Janssen, ALM, Ziekten in de huisartspraktijk (2008), Elsevier gezondheidszorg, Maarssen