Vroeger kwam de bof, ook wel parotitis epidemica genoemd, vrij veel voor. In 1987 is de vaccinatie tegen de bof ingevoerd. Sinds de invoering is een duidelijk verschil te zien in het voorkomen van de bof. Tegenwoordig komt de bof bijna niet meer voor. De bof wordt veroorzaakt door een virus en veroorzaakt een dikke wang.
De bof en zijn symptomen
De bof is een aandoening die wordt veroorzaakt door een virus, namelijk het paramyxovirus. Dit is hetzelfde virus als het virus wat de mazelen veroorzaakt. De bof is een ontsteking van de speekselklieren. Na enkele dagen wordt dit merkbaar door een zwelling van een van de speekselklieren, de glandula parotis (deze speekselklier bevindt zich ten hoogte van de wang beiderzijds). Patiënten met zwelling van glandula, hebben een karakteristieke vorm van het gezicht, een ‘vollemaansgezicht’. Als men deze mensen van achteren ziet, zie je dat de oorlel afwijkt.
Wanneer er iemand van verdacht wordt de bof te hebben, zijn er ook nog andere aandoeningen die men kan hebben. Deze aandoening kunnen een zelfde soort ziektepresentatie hebben dan de bof. Voorbeelden hiervan zijn een kaakontsteking veroorzaakt door een ontstoken kies, lymfadenitis colli en mastoïditis.
Complicaties van de bof
Bij de bof kunnen verschillende complicaties optreden. Hieronder volgt een overzicht van de mogelijke complicaties:
- Meningitis (een ontsteking van de hersenvliezen)
- Pancreatis (een ontsteking van de pancreas, ook wel alvleesklier genoemd)
- Orchitis (een ontsteking van de testikel)
- Oöforitis (een ontsteking van de eierstokken)
Hoe vaak komt de bof tegenwoordig nog voor?
Voordat de vaccinatie ingevoerd werd tegen de bof kwam de bof regelmatig voor in kleine epidemieën. Het voorkomen van de bof in die tijd wisselde erg. Gemiddeld werd het gezien bij ongeveer 3 op de 1000 mensen. Boven de 15 jaar kwam de bof nauwelijks voor en in de leeftijdsgroep van 0-15 werd de bof het meeste gezien bij de 0-4-jarige.
In 1987 is de vaccinatie tegen de bof ingevoerd. Sindsdien wordt de bof eigenlijk nauwelijks nog gezien. Wel zijn er mensen die hun kinderen niet later vaccineren tegen de bof. Op die manier kan het nog voorkomen. Zo werden er in de periode van 1991 tot 2001 nog tien gevallen gezien van de bof.
Behandeling van de bof
Voor de bof is geen behandeling beschikbaar. Je kunt de aandoening alleen symptomatisch behandelen.
Bronnen:
EH van de Lisdonk, van den Bosch, WJHM, Lagro-Janssen, ALM, Ziekten in de huisartspraktijk (2003), Elsevier gezondheidszorg, Maarssen
Parveen Kumar, Michael Clark, Clinical Medicine (2002), W.B. Saunders, Philadelphia