Spierkramp is een fysiologisch verschijnsel dat vaak tijdens of na een zware training optreedt. Wat spierkramp veroorzaakt wordt is niet geheel duidelijk, maar een verstoring van de metabole machinerie en elektrolyten- en vochtbalans samen met lokale spierschade lijken een rol te spelen in het ontstaan ervan. Spierkramp is voor de meeste krachtsporters die bij een zware training al genoeg aan zelfkastijding hebben gedaan een ongewenst verschijnsel. Nu blijkt echter uit een studie dat naast mechanische belasting, metabole stress en spierschade ook spierkramp een directe prikkel is voor hypertrofie.
Ziek maar toch dikke kuiten
Hoe de onderzoekers op het idee komen dat spierkramp tot dikke spieren leidt, is opmerkelijk. Het blijkt namelijk dat bepaalde neurologische en metabole ziekten tot hypertrofie van de kuitspieren leiden. Vaak wordt gedacht dat de hypertrofie bij deze ziekten geen echte hypertrofie is maar een pseudo-hypertrofie die wordt veroorzaakt doordat er in de spier grote hoeveelheden vet wordt opgeslagen; zeg maar hetzelfde effect als synthol heeft. Echter kunnen deze patiënten er niets aan doen. Nu blijkt in de meeste gevallen de hypertrofie van deze patiënten echt een hypertrofie van de spier te zijn. Ook blijken deze patienten opvallend vaak spierkramp te hebben. De theoretische basis is dus gelegd; spierkramp leidt tot spierhypertrofie. Deze theorie is op z’n zachtst gezegd nogal tegendraads, omdat spierkramp vaak optreedt op een spierlengte waarbij de spier weinig kracht kan ontwikkelen. Spierkramp treedt namelijk op als de spier op zijn kortst is en bij een korte spierlengte kan de spier weinig kracht ontwikkelen. De hoeveelheid kracht die een spier kan ontwikkelen, zou een belangrijke prikkel voor spiergroei zijn. Veel kracht ontwikkelen is namelijk nodig om veel mechanische belasting te krijgen op een spier.
Wat hebben ze gedaan?
De onderzoekers hebben de spierdikte van de kuitspieren bij 15 sportieve jongemannen gemeten. Daarna zijn 5 mannen in een controlegroep ingedeeld en 10 mannen in de electrostimulatiegroep. Bij deze laatste groep zijn 6 weken lang beide benen blootgesteld aan twee sessies per week van electrostimulatie. Deze stimulatie zorgde ervoor dat de spier samentrekt als reactie op een electrisch signaal. De electrostimulatie veroorzaakte in geen maximale spiersamentrekking.
Een van de benen werd in een positie gebracht die makkelijk leidt tot spierkramp (KrampBeen; KB). Het andere been werd hetzelfde gestimuleerd, maar dan in positie die niet leidt tot spierkramp (nietKrampBeen; nKB). Vervolgens werden drie sets van 6 herhalingen uitgevoerd, waarbij iedere herhaling 5 seconden duurde. Iedere herhaling veroorzaakte waarschijnlijk spierkramp bij het KB, maar niet bij het nKB.
De resultaten en wat moeten we ermee?
Ondanks dat de netto-trainingstijd niet langer dan 90 seconden per training duurde en er in totaal maar 18 minuten is getraind, trad er in beide kuitspieren van de electrogestimuleerde groep forse hypertrofie op. In de kuit dat niet in de kramp schoot groeide deze net geen 7%, terwijl de verkrampte kuit 9% groeide.
De resultaten zijn een bevestiging van de theorie die de onderzoekers in het hoofd hadden; ook spiercontracties die bij een ongunstige spierlengte worden gedaan, treedt spiergroei op. Daarnaast hoeft de spier niet zwaar belast te worden om te groeien. Bij een spierkramp lijkt een spier met maximale kracht te willen samentrekken. De hoeveelheid ontwikkelde kracht bij een spierkramp is echter maar een fractie van de kracht die de spier daadwerkelijk kan ontwikkelen.
Tenslotte was de mate van hypertrofie (hoewel door de kleine groepsgrootte niet significant), bij de KB groter, dan bij de nKB. Dit lijkt er op de te duiden dat spierkramp alleen ook een anabole stimulus is. Rek dus niet meteen je spier als deze na een zware training in de kramp schiet, maar zet de kiezen op elkaar en denk nog maar een keer; ‘no pain, no gain’.
