Longvolumina kunnen ingedeeld worden in statische en dynamische longvolumina. Statische longvolumina zijn: Tidaal volume, inspiratoir reserve volume, expiratoir reserve volume, residueel volume en totale longcapaciteit. Dynamische longvolumina zijn: Vitale capaciteit, Forced Expiratory Volume in 1 seconde (FEV1), Maximale Vrijwillige Ventilatie. Een spirometer wordt gebruikt om de verschillende longvolumina te kunnen bepalen. Dit onderzoek wordt een spirometrie genoemd. Hoewel een constante aanvoer van zuurstof en dus lucht belangrijk is om intensief te kunnen inspannen, hebben gezonde longen zulke grote reservecapaciteit dat longinhoud geen beperkende factor is om een goede duursporter te worden, of te zijn. Wel treedt door gerichte duurtraining minder snel vermoeidheid op van de ademhalingsspieren, waardoor langer snel en diep geademd kan worden. Doorgaans hebben kleine personen en vrouwen kleinere longvolumina dan grote personen en mannen.
Statische longvolumina
Tidaal volume (TV)
Het tidaal ademvolume is het ademvolume (of ademteugvolume) per inademing en uitademing in rust. Normaliter ademt iemand in rust twaalf tot zestien keer. Het ademteugvolume in rust ligt tussen de 0,4 en 1,0 liter. Wanneer het tidaal volume wordt vermenigvuldigd met de ademfrequentie, kan het ademminuutvolume (AMV) geschat worden. Het AMV ligt gemiddeld tussen de twaalf en zestien liter. Een klein persoon zal een kleiner tidaal volume hebben, dan een groot persoon. Ook hebben vrouwen doorgaans een kleiner TV, dan mannen.
Inspiratoir Reservevolume (IRV)
Het Inspiratoir Reserve Volume is de extra hoeveelheid lucht die na een normale inademing nog extra ingeademd kan worden. Afhankelijk van de lichaamsgrootte en geslacht ligt het IRV tussen de 2,5 en 3,5 liter. Ook hebben vrouwen doorgaans een kleiner IRV, dan mannen.
Expiratoir Reservevolume (ERV)
Waar het IRV de extra lucht is die ingeademd kan worden na een normale inademing. Is het ERV de extra hoeveelheid lucht die uitgeademd kan worden na een normale uitademing. Afhankelijk van lichaamsgrootte en geslacht ligt het ERV tussen de 1,0 en 1,25 liter. Ook hebben vrouwen doorgaans een kleiner ERV, dan mannen.
Residueel Long Volume (RLV)
Het RLV is de hoeveelheid lucht die achterblijft in de longen na een maximale uitademing. Voor gezonde jonge volwassen vrouwen is het RLV ongeveer 1,0 liter voor mannen van dezelfde leeftijd ongeveer 1,2 liter. Het RLV neemt toe met de leeftijd.
Totale Longcapaciteit (TLC)
De TLC is het FVC en RLV (zie later) bij elkaar opgeteld en ligt bij vrouwen tussen 4,0 en 5,0 liter en ligt voor mannen tussen de 5,2 en de 6,2 liter.
Dynamische longvolumina
Forced Vital Capacity (FVC), vitale capaciteit
De FVC is het TV, IRV en ERV bij elkaar opgeteld. Bij vrouwen ligt de FVC tussen de 3,0 en 4,0 liter en bij mannen tussen de 4,0 en 5,0 liter.
Forced Expiratory Volume in 1 seconde (FEV1)
De FEV1 is de hoeveelheid maximale lucht die iemand in een seconde kan uitademen na een maximale inademing. De FEV1 wordt vaak uitgedrukt als percentage van de FVC. Gezonde mensen hebben een FEV1 van rond de 0,85, of 85%. Een FEV1 kleiner dan 0,7, of 70% duidt op een blokkering van de luchtwegen. Vaak is astma, of COPD een oorzaak van deze zogenaamde luchtwegobstructie. Astma is een overmatige prikkeling van de luchtwegen op een allergeen. Wanneer deze prikkeling voorbij is, zal ook de luchtwegobstructie voorbij zijn en zal er een normale FEV1 getest worden. Vaak wordt astma aangetoond door de FEV1 te testen na blootstelling aan histamine. De luchtwegen vernauwen als reactie op histamine. Na toediening van een antihistaminicum verwijden de luchtwegen, wanneer dan de FEV1 wordt getest zal deze normaal zijn. COPD wordt voornamelijk veroorzaakt door langdurig roken. De luchtwegobstructie die bij COPD is ontstaan, zal nooit meer weggaan.
Maximale Vrijwillige Ventilatie (MVV)
De MVV is de maximale hoeveelheid lucht die iemand binnen een minuut kan inademen en uitademen. Doorgaans is de MVV 35 tot 40 keer het FEV1. Voor jonge gezonde volwassen vrouwen ligt de MVV rond de 100 liter. Voor gezonde mannen van dezelfde leeftijd is de MVV ongeveer 150 liter. In vergelijking ligt het AMV in rust tussen de twaalf en zestien liter. Bij zeer zware maximale inspanning kan het AMV wel tien keer zo groot worden. Door duurtraining wordt de conditie van de ademhalingsspieren, waardoor langer de MVV volgehouden kan worden.
Bronnen:
William D. McArdle, Victor L. Katch, & Frank I. Katch (2014) Exercise Physiology, Nutrition, Energy, and Human Performance, LWW Philadelphia