Het grootste orgaan van het menselijk lichaam, de huid heeft verschillende functies. De huid vormt een barrière tegen verschillende ziekteverwekkers. Verder kan de huid absorberen en uitscheiden. Ook is de de huid in staat om onder invloed van zonlicht het hormoon vitamine D te maken. De huid speelt een belangrijke rol in de thermoregulatie. Tenslotte heeft de huid een belangrijke rol in esthetiek.
De huid heeft vele functies
De huid is niet alleen maar een bedekking van de onderliggende weefsels, maar heeft verschillende belangrijke functies. De functies van de huid zijn:
- Bescherming
- Absorptie
- Uitscheiding
- Productie van vitamine D
- Temperatuurregulatie (thermoregulatie)
- Esthetiek
Hieronder worden de verschillende functies van de huid verder toegelicht.
De huid beschermt
De huid ligt aan de buitenzijde van het lichaam en is bijna ondoordringbaar voor pathogenen. De huid is ondoordringbaar omdat de epitheelcellen (keratinocyten) van de epidermis zeer dicht tegen elkaar aan liggen en zeer sterk met elkaar verbonden zijn. Mocht een ziekteverwekker toch in de huid doordringen, dan liggen er in de epidermis Langerhanscellen die zich binden aan de ziekteverwekker en presenteren aan het immuunsysteem. Het immuunsysteem schakelt vervolgens de ziekteverwekker uit.
Verder maken de keratinocyten eiwitten en vetten. Deze eiwitten en vetten komen tussen de keratinocyten te liggen en maken de huid samen met het talg waterafstotend en beschermen het lichaam tegen uitdroging.
Ook liggen in de huid vele receptoren die het lichaam beschermen tegen dreigende verwonding.
In de hypodermis ligt veel vet opgeslagen wat gebruikt kan worden in tijden van schaarste en zo het lichaam beschermt tegen uithongering.
De huid absorbeert
Hoewel de huid van zoogdieren de mogelijkheid om zuurstof te absorberen grotendeels heeft verloren, zijn sommige epitheelcellen die nog aan de oppervlakte liggen nog in staat om wat zuurstof te absorberen. Verder is de huid in staat om medicijnen te absorberen, zoals bijvoorbeeld gebeurt met nicotinepleisters.
De huid scheidt uit
De zweetklieren van de huid zijn in staat om zweet uit te scheiden. Later wordt beschreven welke rol zweet speelt in de thermoregulatie. Met het zweet kan de huid ook electrolyten uitscheiden. Daarnaast worden er met het zweet feromonen uitgescheiden. Feromonen spelen een belangrijke rol in de aantrekkingskracht tussen (potentiële) partners. Verder maken de talgklieren talg. Talg houdt de huid soepel en voorkomt uitdroging.
De huid produceert vitamine D
De keratinocyten van de stratum germinativum en spinosum zetten onder invloed van zonlicht (UV-straling) cholesterol om in het actieve vitamine D. Vitamine D is een belangrijk hormoon/vitamine wat nodig is voor een stabiele calciumspiegel van het bloed. Vitamine D stimuleert de terugresorptie van calcium door de nieren en de absorptie van calcium in de dunne darm. Tenslotte stimuleert vitamine D de osteoclasten en remt de osteoblasten van de beenderen. Op bovenstaande manieren komt er meer calcium in het bloed terecht.
De huid reguleert de temperatuur
Hoewel bijna de gehele huid is bedekt met haar (vellus haar), is dit haar te dun om goed warmte vast te houden. Wel vergroot het vellus haar het oppervlakte waar zweet zich over kan verdelen en zo het verdampingsoppervlakte voor het zweet. Het vellus haar helpt zo mee in het koelen van het lichaam. Zweet wordt uitgescheiden door de zweetklieren die in de dermis liggen.
Verder is de dermis goed doorbloed. Wanneer de lichaamstemperatuur te hoog dreigt te worden, verwijden de bloedvaten (vasodilatatie) in de dermis. Hierdoor kan warmte afgegeven worden. Wanneer de lichaamstemperatuur te laag dreigt te worden, vernauwen de bloedvaten (vasoconstrictie). Hierdoor blijft het bloed meer in de lichaamskern.
Tenslotte ligt in de hypodermis veel vet opgeslagen. Dit vet dient als isolatielaag.
De huid heeft een esthetische functie
De huid geeft veel informatie over de gezondheid van het individu. Mensen met een goede gezondheid hebben meestal ook een gezonde mooie huid. Aangezien de evolutie het meest succesvol verloopt als de meest gezonde sterke fitte mensen zich voortplanten, kiezen partners elkaar onbewust op gezondheid uit. Gezond leven zorgt er daarom ook voor dat de huid er gezond oogt.
Bronnen:
JE. Hall, 2013, Pocket Companion to Textbook of Medical Physiology, Elsevier Inc
GA Thibodeau, Patton KT 2012, Anatomy & Physiology, Mosby/Elsevier
EN Marieb, Hoehn K 2012, Human Anatomy & Physiology, Pearson/Benjamin Cummings