De dunne darm is een belangrijk onderdeel van het spijsverteringsstelsel. In de dunne darm wordt de voeding verteerd tot opneembare voedingsstoffen. Mensen die lijden aan coeliakie kunnen gluten niet goed verdragen. De gluten in de voeding veroorzaken darmschade. Wanneer de darmwand beschadigd raakt, is de dunne darm minder goed in staat om voedingsstoffen te absorberen. Er kan dan een tekort ontstaan van bepaalde voedingsstoffen. Bepaalde graansoorten bevatten gluten. Mensen met glutenintolerantie moeten glutenbevattende graansoorten uit de voeding verwijderen. Coeliakie kan milde klachten, maar ook zeer ernstige klachten tot gevolg hebben. De diagnose coeliakie wordt gesteld op basis van het vraaggesprek met de arts. Daarnaast zal er bij verdenking op coeliakie aanvullend onderzoek plaatsvinden. De behandeling van coeliakie bestaat uit een glutenvrij dieet. Begeleiding van een diëtist is hierbij essentieel.
Wat is de oorzaak van coeliakie (glutenintolerantie)?
Bij glutenintolerantie kan de dunne darm (de naam zegt het al) gluten niet verdragen. Dit heeft tot gevolg dat de gluten schade aan de dunne darmwand veroorzaken. Voedingsstoffen kunnen vervolgens niet goed worden opgenomen. Bepaalde graansoorten (tarwe, spelt, rogge, gerst en kamut) kunnen mensen met glutenintolerantie niet goed verdragen. Een bepaald enzym wat door de dunne darm gemaakt wordt is verantwoordelijk voor het afbreken van de gluten. Mensen met coeliakie maken dit enzym niet, of te weinig. Er lijken erfelijke oorzaken een rol te spelen bij coeliakie, maar ook mensen waarvan de ouders geen coeliakie hebben, kunnen de ziekte krijgen.
Wat zijn symptomen van coeliakie (glutenintolerantie)?
De symptomen van coeliakie kunnen mild zijn maar ook zeer ernstig zijn. Omdat het klachtenpatroon mild en vaag kan zijn, zijn er waarschijnlijk veel mensen die coeliakie hebben zonder dat zij het weten. Klachten bij coeliakie zijn:
- Buikpijn en een opgezette buik
- Vettige ontlasting, diarree, of juist verstopping (obstipatie)
- Braken
- Minder eetlust
- Algehele malaise (zich ziek voelen)
Op langere termijn kan coeliakie ernstige gevolgen hebben. Ernstige gevolgen van coeliakie zijn:
- Laat in puberteit komen
- Groeiachterstand (verminderde lengtegroei) en/of gewichtsverlies
- Prikkelbaarheid, vermoeidheid en depressiviteit
- Osteoporose
- Bloedarmoede
- Onvruchtbaarheid
Wat is de behandeling van coeliakie (glutenintolerantie)?
De diagnose coeliakie wordt het vaakst gesteld tussen het zesde en tiende levensjaar en het 20ste en 40ste levensjaar. De diagnose coeliakie wordt gesteld op basis van het vraaggesprek met arts. De arts zal dan waarschijnlijk vragen naar het klachtenpatroon. Als er verdenking is van coeliakie zal er aanvullend onderzoek zijn in de vorm van bloedonderzoek, gastroscopie en endoscopie. De behandeling van coeliakie zal bestaan uit het schrappen van alle glutenbevattende voedingsmiddelen uit de voeding. Dit lijkt eenvoudig, maar is het zeer zeker niet. Zeer veel producten bevatten kleine sporen van gluten. Begeleiding van een diëtist is daarom essentieel voor mensen die coeliakie hebben.
Bronnen:
Ramona Browder Lazenby, (2011) Handbook of Pathophysioloogy, Wolters Kluwer