COPD is de afkorting van Chronic Obstructive Pulmonary Disease. Het is een chronische obstructieve longaandoening. Het is een aandoening die progressief is, dit wil zeggen dat de aandoening steeds erger wordt. Bij COPD gaat de longfunctie versneld achteruit. Doordat de longfunctie achteruit gaat, is de levensverwachting verminderd. Een hele belangrijke risicofactor voor COPD is roken en zeker wanneer men meer dan 30 jaar gerookt heeft. COPD is de derde doodsoorzaak in Nederland.
Klachten COPD
Boven de 40 jaar krijgen mensen met COPD vaak de eerste klachten. De eerste klachten die worden bemerkt zijn vaak kortademigheid en langdurig hoesten. Bij het hoesten kan men ook nog slijm opgeven. Het is vaak niet zo dat de klachten die men heeft de ernst aangeven van de aandoening. Het wil niet zeggen dat wanneer men bijna geen klachten heeft, men ook maar mild aangedaan is. Er is ook veel verschil in de ernst van de klachten die men ervaart. Zo heeft de een nauwelijks klachten terwijl de andere continue last heeft van exacerbaties en sommige zelfs de hele tijd kortademig is. Sommige patiënten kunnen zo ernstig aangedaan zijn dat ze zuurstof nodig hebben of zelfs opgenomen moeten worden in het ziekenhuis.
De diagnose COPD
Wanneer moet er nu aan de diagnose COPD gedacht worden? Zoals al gezegd is roken een hele belangrijke risicofactor voor het ontwikkelen van COPD. Mensen die roken, last hebben van terugkerende luchtweginfecties en ouder dan 40 jaar zijn, zouden heel waarschijnlijk COPD kunnen hebben. Wanneer er een verdenking is op COPD kan men een longfunctieonderzoek uit laten voeren. Dit geeft informatie over de longfunctie en of de longfunctie past bij de leeftijd en het geslacht van de patiënt of niet. Dit onderzoek kan men ook doen bij verdenking op astma. Bij beide onderzoeken worden na het onderzoek bronchusverwijders gegeven. Bij astma zullen de klachten hierop verminderen, bij COPD blijven de klachten na het toedienen van een bronchusverwijder hetzelfde. Behalve aan COPD kan men ook nog denken aan aandoeningen zoals longfibrose of stoflongen.
COPD komt meer voor bij mannen, dan bij vrouwen en vooral bij oudere mannen. Het aantal nieuwe gevallen COPD onder vrouwen is wel aan het stijgen. Bij mannen is de incidentie zo hoog, omdat (vanuit vroeger) veel mannen roken en bij vrouwen stijgt de incidentie omdat er steeds meer vrouwen zijn die roken. In lagere sociale klassen zie je ook dat COPD meer voorkomt dan in hogere sociale klassen. Omdat roken een hele belangrijke risicofactor is voor het ontwikkelen van COPD is het voor de prognose van de aandoening erg belangrijk dat er gestopt wordt met roken.
Behandeling COPD
Naast medicatie (bronchusverwijders en anti-inflammatoire middelen) speelt een gezond voedingspatroon en voldoende lichaamsbeweging een belangrijke rol in de behandeling van COPD. Voldoende en op de juiste manier bewegen is echter vaak lastig voor mensen met COPD. De fysiotherapeut kan de COPD-patient hiermee helpen. Stoppen met roken is echter het belangrijkste om de klachten niet verder te laten verergeren.
Bronnen:
E. Rubin, Farber, JL, Pathology (1999), Lippincott-Raven, Philadelphia, New York
H. de Vries, de Jongh, TOH, Grundmeijer, HGLM, Diagnostiek van alledaagse klachten (2003), Bohn Stafleu van Lofhum, houten
EH van de Lisdonk, van den Bosch, WJHM, Lagro-Janssen, ALM, Ziekten in de huisartspraktijk (2003), Elsevier gezondheidszorg, Maarssen