Bloedarmoede, oorzaken van microcytaire en macrocytaire anemie

Bloedarmoede, ook wel anemie genoemd (afkomstig van het Grieks, wat bloedloos betekend) is een toestand waarbij er sprake is van een te laag gehalte aan hemoglobine (Hb) in het bloed. Hemoglobine is het rode, zuurstof- en koolstofdioxidetransporterende eiwit in bloed, het bevindt zich in de rode bloedcellen. Bij bloedarmoede is sprake van een te laag Hb-gehalte of een tekort aan circulerende rode bloedcellen of beide.

Anemie
Wanneer men gaat kijken wat de oorzaak van anemie kan zijn, is een belangrijk hulpmiddel de MCV-waarde van de rode bloedcellen. De MCV is het gemiddelde volume van de rode bloedcellen (Main Corpus Volume). Aan de hand van de MCV kun je vaststellen of er sprake is van een normacytaire anemie, hierbij is het MCV normaal dat wil zeggen tussen de 80 en 100, een microcytaire anemie, hierbij is het MCV lager dan 80 of een macrocytaire anemie waarbij het MVC hoger is dan 100. In dit artikel zal eerst een overzicht gegeven worden van de oorzaken van anemie en vervolgens de oorzaken van anemie ingedeeld aan de hand van de waarde van het MCV.

Oorzaken anemie

1. Gestoorde aanmaak:

2. Verhoogde afbraak:

  • Intracellulaire factoren: Membraanafwijkingen, enzymdeficienties, hemoglobine-afwijkingen
  • Extracellulaire factoren: Antistoffen, mechanisch, infecties

3. Verhoogd verlies:

  • Acuut bloedverlies
  • Chronisch bloedverlies

Indeling op basis van MCV

1. Microcytair:

  • Ijzergebrek
  • Chronisch bloedverlies
  • Chronische ziekte
  • Hypothyreoedie
  • Maligniteiten
  • Versterkte menstruatie
  • Thalassemie/hemoglobinopathieën
  • Sideroblastaire anemie

2. Normocytair:

  • Acute bloeding
  • Hemolyse
  • Chronische infecties
  • Leverinsuffici�ntie
  • Aplastische anemie
  • Nierinsuffici�ntie
  • Hypothyreodie
  • Hypothyreodie
  • Meeste andere anemien

3. Macrocytair:

  • Vitamine B12 gebrek
  • Foliumzuurgebrek
  • Myelodisplasie
  • Hemolytische anemien (t.g.v. reticulocytose)
  • Hypothyreodie
  • Leverziekten

Bronnen:
E. Rubin, Farber, JL, Pathology (1999), Lippincott-Raven, Philadelphia, New York
H. de Vries, de Jongh, TOH, Grundmeijer, HGLM, Diagnostiek van alledaagse klachten (2003), Bohn Stafleu van Lofhum, houten
EH van de Lisdonk, van den Bosch, WJHM, Lagro-Janssen, ALM, Ziekten in de huisartspraktijk (2003), Elsevier gezondheidszorg, Maarssen