Hoe vaak komt diabetes mellitus (suikerziekte) voor? Epidemiologie diabetes mellitus

Diabetes mellitus (suikerziekte) is een ernstige stofwisselingsziekte die veel voorkomt. In 90% van de gevallen van diabetes mellitus is er sprake van diabetes mellitus type 2 (ouderdomssuikerziekte). Jaarlijks komen er in België ruim 25000 en in Nederland 71000 nieuwe diabetespatiënten bij. Wereldwijd zijn er 285 miljoen mensen met diabetes mellitus. Overgewicht, hoog cholesterolgehalte en hoge bloeddruk zijn risicofactoren voor het ontwikkelen van diabetes mellitus type 2.

Wat is diabetes mellitus (suikerziekte)?
De bètacellen (bepaald soort cellen van de pancreas maken insuline aan en geven insuline aan het bloed af, wanneer de bloedglucosespiegel (bloedsuikerspiegel) te hoog dreigt te worden. Insuline zorgt er namelijk voor dat glucose vanuit het bloed de cel in wordt getransporteerd. Tevens zorgt insuline voor het omzetten van glucose in glycogeen (lichaamszetmeel) in de lever- en spiercellen. Bij diabetes mellitus produceert de pancreas geen, of veel minder insuline en/of het insuline werkt minder goed. Wanneer insuline minder goed werkt, is er meer insuline nodig om dezelfde hoeveelheid glucose in de cel te krijgen. Dit wordt insulineresistentie genoemd. Er zijn twee typen van diabetes mellitus; diabetes mellitus type 1 en 2. Beide typen diabetes mellitus vergroten het risico op het ontwikkelen van hart- en vaatziekten, oog- en voetafwijkingen (diabetische voet, amputaties) en kan uiteindelijk leiden tot blindheid, nierfalen en amputaties. Diabetes mellitus type 1 ontstaat op jonge leeftijd. In korte tijd hebben mensen (vaak kinderen of pubers) last van dorst en veel plassen. Ook vermoeidheid, spierzwakte en gewichtsverlies zijn symptomen waar patiënten waarbij de diagnose suikerziekte nog niet is gesteld veel last van hebben. Diabetes mellitus type 2 (ook wel ouderdomssuikerziekte, of ouderdomssuiker) heeft een sluipender beloop. Diabetes mellitus type 2 ontstaat met name ten gevolge van de insulineresistentie.

Hoeveel nieuwe gevallen van diabetes mellitus zijn er jaarlijks?
Het aantal nieuwe gevallen van een bepaalde ziekte over een bepaalde periode (vaak 1 jaar) wordt de incidentie genoemd. In België komen er jaarlijks 2070 nieuwe type 1 diabetespatiënten en 23500 nieuwe type 2 diabetespatiënten bij. In Nederland komen er jaarlijks ongeveer 71000 nieuwe diabetespatiënten bij. Ongeveer 10-15% van de diabetespatiënten  is type 1 diabeet. Ongeveer 85-90% van de diabetespatiënten is type 2 diabeet.

Hoeveel diabeten zijn er in totaal?
Het totaal aantal gevallen van een bepaalde ziekte op een bepaald moment wordt de prevalentie genoemd. Wereldwijd werd de prevalentie van mensen met diabetes mellitus in 2007 geschat op 246 miljoen. Voor 2010 is de prevalentie toegenomen naar 285 miljoen mensen. Verder wordt gedacht dat in Europa ruim 10% van de volwassenen diabetes mellitus heeft. In België en Nederland is de prevalentie van diabetes mellitus ongeveer 8%. In België zijn er ruim 450.000 diabeten. In Nederland waren er in 2007 ruim 668.000 diabeten. De laatste jaren is de incidentie en prevalentie van diabetes mellitus type 2 bij kinderen sterk toegenomen. Dit komt, omdat steeds meer kinderen overgewicht hebben. Overgewicht is een grote risicofactor voor het ontwikkelen van diabetes mellitus.

Hoeveel mensen sterven er jaarlijks aan diabetes mellitus?
Het sterftecijfer onder diabeten is hoog. In België sterven jaarlijks 5600 mensen aan diabetes. In Nederland stierven in 2010 ruim 3000 mensen een diabetes. Waarschijnlijk zijn deze sterftecijfers een onderschatting, omdat vele ziekten waaraan mensen met diabetes mellitus sterven het uiteindelijke gevolg zijn van de diabetes mellitus. Rond de 8% van het totaal aantal sterfgevallen komt direct, of indirect door diabetes mellitus.

Wat zijn risicofactoren voor het ontwikkelen van diabetes mellitus?
Het is tot op heden onduidelijk wat de risicofactoren voor diabetes mellitus type 1 zijn. De risicofactoren voor diabetes mellitus type 2 zijn overduidelijk. De risicofactoren voor diabetes mellitus type 2 zijn;

  • Overgewicht
  • Hoog cholesterolgehalte
  • Hoge bloeddruk
  • Als u en/of uw moeder zwangerschapsdiabetes heeft gehad
  • Een baby van meer dag 9 pond hebt gekregen
  • Roken
  • Van Turkse, Hindoestaanse, Surinaamse en Marokkaanse  afkomst zijn
  • Prednisongebruik
  • PCOS, Coeliakie of hemochromatose

Bronnen:

www.diabetes.be
www.nationaalkompas.nl
www.riziv.be
www.medinews.be
www.diabetesfonds.nl