Staar wordt ook wel cataract genoemd. Cataract is verantwoordelijk voor 48% voor het wereldwijd voorkomen van blindheid. Ongeveer 18 miljoen mensen zijn wereldwijd blind geworden ten gevolge van staar. In Nederland waren er op 1 januari 2007 ruim 400.000 mensen met staar. Bij staar wordt de lens troebel. De lens hoort helder/doorzichtig te zijn om een zuiver beeld te krijgen. Staar komt met name voor bij ouderen. De behandeling van staar bestaat uit een lensvervangende operatie.
Wat zijn oorzaken van staar?
De meest voorkomende oorzaak van staar is veroudering. De meeste patiënten met staar zijn ouder dan 55 jaar. Vrouwen hebben vaker staar, dan mannen. Door veroudering gaan eiwitten in de lens met elkaar reageren. Wanneer eiwitten in de lens met elkaar gaan reageren, ontstaan kleine klontjes. Deze klontjes belemmeren het goed doorlaten van licht en maken de lens troebel. Door verwondingen en beschadigingen aan de lens, kan ook staar ontstaan. Verder geeft diabetes mellitus (suikerziekte) een hogere kans op het ontwikkelen van staar op jongere leeftijd. Ook slechte voeding, alcoholmisbruik, veel zonlicht en roken vergroten de kans op staar. Tenslotte kunnen chronisch gebruik van bepaalde medicijnen (corticosteroïden; prednison) en erfelijkheid de ontwikkeling van staar op jongere leeftijd vergroten.
Wat zijn symptomen van staar?
De symptomen van staar hangen sterk samen met de functie van het oog in het algemeen en de lens in het bijzonder. Het samenklonteren van de eiwitten in de lens gaat zeer traag. Het gevolg is dat klachten sluipend ontstaan. Symptomen van staar zijn:
- Wisselingen van brilsterkte
- Slechter zien in het donker
- Grauwer zien. Kleuren lijken minder fel
- Last hebben van tegenlicht in het donker, tegenlicht in het donker geeft schitteringen
- Dubbelzien met 1 oog. Later kan dit weer verdwijnen
- Opeens geen bril meer nodig bij het lezen. Wanneer de staar verder ontwikkelt is wel weer een bril nodig, of lezen geheel onmogelijk.
De diagnose staar stelt de oogarts op basis van verschillende testen van de gezichtsscherpte en het onderzoeken van de lens (spleetlamponderzoek) en netvliesonderzoek (oogspiegelonderzoek). Wanneer uit het oogspiegelonderzoek blijkt dat het netvlies minder goed functioneert, is een staaroperatie minder zinvol/effectief.
Hoe verloopt de behandeling van staar?
Staar is alleen te behandelen door de troebele lens te vervangen door een kunstlens. De oogchirurg trilt met een soort sonde de aangetaste lens tot gruis en zuigt het gruis weg. Vervolgens schuift de oogchirurg in het lege lenszakje een kunstlens. Het uitstellen van een operatie geeft geen slechtere prognose na de operatie. Patiënten moeten echter niet wachten op een operatie totdat de gehele lens is aangedaan. Vaak wordt een staaroperatie uitgesteld, wanneer met hulpmiddelen, zoals een andere bril, betere verlichting, vergrootglas het zicht verbetert. Na een staaroperatie blijft de patiënt onder controle van de oogarts en zal de oogarts bij controle dezelfde onderzoeken doen als bij het stellen van de diagnose. Vaak is na de operatie een bril nodig om goed veraf te kunnen kijken, of om goed dichtbij (lezen) te kunnen kijken. De lens die wordt ingebracht heeft namelijk een bolling die wat meer gericht kan zijn op dichtbij, of juist veraf kijken. Ook gelden na de operatie belangrijke leefregels om de kans op complicaties te verminderen. De meeste patiënten zijn zeer tevreden met de resultaten na een staaroperatie.
Bronnen:
www.nationaalkompas.nl
www.oogartsen.nl
www.medinova.com
www.kijkopstaar.nl
www.medicinfo.nl