Wat is een lui oog (amblyopie)?

Een lui oog wordt ook wel amblyopie genoemd. Een lui oog is een verminderd gezichtsvermogen in 1 oog. Het oog met het verminderde gezichtsvermogen is het luie oog. Wanneer het luie oog bij kleine kinderen vroeg wordt ontdekt, is het goed te behandelen. Een lui oog komt echter ook nog veel bij volwassenen voor. Vaak is dat een gevolg van een slechte behandeling in het verleden. Scheelzien (strabismus), staar en een verschil in gezichtsscherpte zijn oorzaken van een lui oog.

Wat zijn oorzaken van een lui oog?
Voor luie ogen zijn drie oorzaken aan te wijzen. Deze oorzaken zijn scheelzien (strabismus), troebeling van delen van het oog die normaal helder zijn en een groot verschil in gezichtsscherpte van beide ogen. De hersenen streven ernaar om een goed beeld van de omgeving te verkrijgen. Scheelzien betekent dat een oog niet goed op een bepaald punt kan fixeren. Scheelzien is voor een deel erfelijk bepaald. Troebeling van de heldere delen van het oog zijn onder andere de lens en het glasachtig lichaam. Staar (cataract) is troebeling van de lens in het oog. Verschil in gezichtsscherpte is dat het ene oog goed zicht heeft en het andere oog bijvoorbeeld niet goed veraf kan kijken. Zowel bij scheelzien, troebeling van de heldere delen van het oog als een verschil in gezichtsscherpte veroorzaakt een verstoord beeld van de omgeving. Het beeld wat het afwijkende oog produceert, wordt tijdelijk uitgeschakeld. Hierdoor leert het afwijkende oog niet meer goed te kijken en wordt het “slechte” oog lui.

Wat zijn symptomen van een lui oog?
Naast scheelzien heeft een lui oog geen duidelijke symptomen. Als echter luie ogen, scheelzien en bril dragen veel in de familie voorkomt is het aan te raden om consultatiebureau-arts hiervan op de hoogte te stellen. Vaak zien baby’s de eerste 6 maanden na de geboorte nog scheel. Wanneer baby’s na 8 maanden nog steeds scheelzien is het aan te raden de consultatiebureau-arts hiervan op de hoogte te brengen. Naast het signaleren van scheelzien is het alert te zijn op de ontwikkeling van de gezichtsscherpte. Met name het achterblijven van de gezichtsscherpte van een oog kan een oorzaak zijn van een lui oog. Ook de consultatiebureau-arts, oogarts en orthoptist spelen hier een belangrijke rol. Zij zullen de stand van de ogen, de volgbewegingen en de instelbewegingen van de ogen beoordelen. Op latere leeftijd kan de gezichtsscherpte worden gecontroleerd met letterkaarten.

Wat zijn de gevolgen en prognose van een lui oog?
Een lui oog is tot de leeftijd van een 8 jaar goed te behandelen. Het luie oog geeft nog steeds een afwijkend beeld aan de hersenen en wordt onderdrukt. Tot een leeftijd van 8 jaar is een lui oog goed te behandelen. Vroeger werden mensen minder gescreend op een lui oog. Om deze reden hebben relatief veel volwassen mensen (4%) een lui oog.

Hoe verloopt de behandeling van een lui oog?
Bij de behandeling van een lui oog is het belangrijk dat eerst dat de belemmerende factoren worden weggenomen. Bij bijvoorbeeld een verschil in gezichtsscherpte moet een bril worden gedragen. Bij vertroebeling van de lens moet dit worden weggenomen. Wanneer de oorzaak is weggenomen, wordt het goede oog een aantal uren per dag afgedekt. Dit afdekken van het oog moet een aantal weken tot maanden worden volgehouden.  Hoe eerder een lui oog wordt ontdekt, des te korter hoeft het oog worden afgedekt. Voor het verstoren van het dichtbij kijken van het goede oog kunnen ook druppels worden gebruikt. Druppels worden vaak bij zeer jonge kinderen gebruikt en bij kinderen die oogpleisters niet goed verdragen. Consequent handelen van ouders is uitermate belangrijk in de behandeling van een lui oog bij hun kinderen.

Bronnen;

www.ziekenhuis.nl
nl.wikipedia.org
www.amc.nl
www.oogartsen.nl