Aangezichtspijn (trigeminusneuralgie; tic douloureux), oorzaken, symptomen en behandeling

Aangezichtspijn wordt ook wel trigeminusneuralgie en/of tic douloureux genoemd. Bij aangezichtspijn is de driepotige zenuw (n. trigeminus) aangedaan. Bij aangezichtspijn is de n. trigeminus overbelast door de slagader die er langs loopt. Door kleine uitlokkende factoren kan hevige pijn in het gezicht optreden. Een oorzaak zou kunnen zijn dat een nabij gelegen slagader de zenuw overprikkelt. De behandeling kan bestaan uit medicijnen of een operatie.

Deze uitlokkende factoren kunnen het aanraken van de neusvleugels, de zijkant van de tong, praten, kauwen, scheren en/of koude zijn. Vaak treedt pijn maar in een helft (rechts of links) van het gezicht op. Doordat de n. trigeminus uit drie takken bestaat, ontstaat pijn vaak in een bepaald gebied van het gezicht. De onderste tak van de zenuw geeft pijn in onderkaak, tong en kin. De middelste tak van de zenuw geeft pijn in wang en neus. De bovenste tak van de zenuw geeft pijn aan het voorhoofd en oogkas. Aangezichtspijn komt vaker bij vrouwen, dan mannen voor.

Wat zijn de oorzaken van aangezichtspijn?
De exacte oorzaak van trigeminusneuralgie is niet bekend. Er wordt gedacht dat de n. trigeminus overprikkelt raakt door een slagader die om en langs de zenuw heen loopt. Door de slagader stroomt schoksgewijs bloed. Bij elke schok die door de slagader heen loopt, wordt de zenuw belast. Andere oorzaken kunnen mogelijk een tumor, of multipele sclerose (MS) zijn. Heel erg vaak wordt echter geen oorzaak gevonden. Trigeminusneuralgie komt vaker bij vrouwen, dan mannen voor. Ook wordt trigeminusneuralgie vaker gevonden bij mensen ouder dan veertig jaar. Wanneer de behandelaar op basis van de symptomen denkt aan trigeminusneuralgie wordt er altijd een MRI-scan uitgevoerd om ernstige oorzaken uit te sluiten. Ook kan een CT-scan of Röntgen worden gedaan om een andere oorzaak uit te sluiten.

Wat zijn symptomen van aangezichtspijn?
Mensen die lijden aan trigeminusneuralgie hebben last van zeer hevige pijnscheuten in het gelaat. De precieze locatie van de pijnscheuten is sterk afhankelijk van welke zenuwtak is aangedaan. De pijnscheuten worden uitgelokt door onschuldige prikkels, zoals:

  • Koude
  • Wind
  • Scheren
  • Praten
  • Slikken
  • Kauwen
  • Aanraken van de neusvleugels
  • Aanraken van de zijkant van de tong

Wanneer bepaalde gebieden van het gezicht worden aangeraakt (zoals neusvleugels en de zijkant van de tong) en er treedt hevige pijn op wordt dat een triggerpoint genoemd. Sommige mensen hebben enkele keren in het leven pijnaanvallen terwijl andere mensen veel vaker pijn hebben. Wanneer de onderste tak is aangedaan van de n. trigeminus worden vaak onterecht tandheelkundige ingrepen gedaaan, omdat wordt gedacht dat de oorzaak van de hevige pijnscheuten in het gebit ligt.

Wat is de prognose van aangezichtspijn?
De aandoening trigeminusneuralgie gaat niet vanzelf voorbij. Sommige mensen hebben echter weinig pijnaanvallen en behandeling weegt mogelijk niet op tegen de risico’s van de behandeling. Andere mensen kunnen veel pijnaanvallen hebben. Een behandeling biedt voor deze mensen wellicht een oplossing.

Behandeling bij aangezichtspijn?
Bij behandeling van trigeminusneuralgie heeft de behandelaar verschillende opties. Er kan gekozen worden voor het vermijden van uitlokkende factoren. Dit is echter niet haalbaar. De behandelaar kan kiezen uit medicamenteuze behandeling, of chirurgische behandeling. Bij medicamenteuze behandeling worden medicijnen gegeven die de pijn onderdrukken. Dit kunnen simpele middelen zijn zoals bijvoorbeeld aspirine. Ook kunnen andere medicijnen worden gegeven, zoals carbamazepine (Tegretol). Carbamazepine dempt alle zenuwen, waaronder de n. trigeminus, waardoor de pijn afneemt. Omdat carbamazepine alle zenuwen dempt, kunnen mensen als bijwerking zich futloos, duizelig en suf voelen. Ook kunnen leverstoornissen optreden door dit medicijn. De chirurgische behandeling bestaat uit het ontlasten van de zenuw. Het ontlasten van de zenuw kan door het inbrengen van een kussentje tussen slagader en zenuw. Ook kan een bepaalde tak van de zenuw (de tak die de pijn veroorzaakt) worden doorgesneden. Verder kan de behandelaar er voor kiezen om de hele zenuw door te snijden of op een andere manier uit te schakelen.

Bronnen:

www.pijn.com
www.neurochirurgie-zwolle.nl
www.pijnpolikliniek.info
www.consumed.nl