Waterpokken, varicella, oorzaak, symptomen en behandeling

De waterpokken worden veroorzaakt door het varicella-zoster-virus, dit is een virus dat behoort tot de groep herpesvirussen. In het Engels wordt de aandoening ‘chickenpox’ genoemd. De Nederlandse naam ‘waterpokken’ komt van het uiterlijk van het ziektebeeld. Bij waterpokken zijn er in het begin van de aandoening namelijk blaasjes op de huid aanwezig die op heldere druppels water lijken. De medische term voor waterpokken is varicella.

Wie krijgt het?

Waterpokken wordt voornamelijk bij kinderen gezien, het is een typische kinderziekte. Bij volwassenen wordt het maar zelden gezien. Bijna elk kind krijgt waterpokken, meestal op een leeftijd tussen 0-4 jaar.

Klachten waterpokken

De verschijnselen die bij waterpokken passen, verlopen in verschillende stadia. De klachten van waterpokken beginnen met het verschijnen van kleine rode vlekjes. De vlekjes worden op verschillende plekken op het lichaam gezien. Ze ontstaan vaak het eerste op de romp waarna ze meestal uitbreiden naar het hoofd, de nek en de extremiteiten. Vervolgens veranderen deze kleine rode vlekjes in papels. Op de top van deze papels wordt een blaasje gezien wat hard aanvoelt. Er kunnen ook blaasjes worden gezien tussen de behaarde hoofdhuid. Deze verandering vindt meestal plaats binnen enkele uren. Bij het volgende stadia breken deze blaasjes door nadat ze eerst troebel zijn geworden. Blaasjes die niet doorbreken, drogen in waardoor een korstje ontstaat Al deze stadia kunnen naast elkaar voorkomen waardoor je meestal na een paar dagen een mengeling van de verschillende stadia ziet. Na ongeveer een week zie je dat de korstjes er van af gaan vallen waarna de plekken meestal zonder litteken genezen. Andere klachten die kunnen voorkomen bij waterpokken zijn jeuk, koorts en algemeen ziek zijn. Kinderen met waterpokken hebben veel minder klachten van algemeen ziek zijn dan volwassenen met waterpokken.

Besmettelijkheid van waterpokken

Mensen worden besmet met het varicella-zoster-virus via druppelinfectie via de lucht, via contact met de huid of contact met voorwerpen. Wanneer men waterpokken heeft, is men besmettelijk  ongeveer 1-2 dagen voor het ontstaan van de kleine rode vlekjes tot ongeveer 5 dagen na het ontstaan van de blaasjes.

Behandeling van waterpokken

Waterpokken is een ziekte die self-limiting is, dat wil zeggen dat de ziekte vanzelf over gaat zonder dat daar een behandeling voor nodig is. De ziekte wordt meestal gezien bij kinderen waarbij het meestal een onschuldige aandoening betreft waarvoor men ook geen medische hulp zoekt. Wel kan er een symptomatische behandeling worden gegeven. Dit wil zeggen dat men de klachten van waterpokken probeert te verlichten. Wanneer kinderen last hebben van jeuk, kan men metholpoeder geven om de jeukklachten te verminderen.

Waterpokken en zwangerschap

Wanneer een vrouw tijdens de zwangerschap waterpokken krijgt, is dit niet onschuldig. Omdat het virus door de placentabarrière kan, kan het schade aan de foetus toe brengen.

Bronnen:

EH van de Lisdonk, van den Bosch, WJHM, Lagro-Janssen, ALM, Ziekten in de huisartspraktijk (2003), Elsevier gezondheidszorg, Maarssen

Parveen Kumar, Michael Clark, Clinical Medicine (2002), W.B. Saunders, Philadelphia