Thiamine, Vitamine B1, Aneurine

Thiamine oftewel Vitamine B1 is een in water oplosbare vitamine. In gedroogde vorm is thiamine een wit poeder. Thiamine is betrokken bij het vrijmaken van energie (koolhydraatmetabolisme) door de cel. Bij een tekort van thiamine ontstaat beriberi en bij alcoholisten het syndroom van Wernicke-Korsakoff.

In welke producten zit thiamine (Vitamine B1)?

Thiamine zit met name in graanproducten. Graanproducten die bewerkt zijn, zoals bijvoorbeeld wit brood en cornflakes bevatten aanzienlijk minder thiamine dan de volkoren varianten van deze producten. Andere producten die thiamine bevatten zijn aardappelen, eigeel, lever, varkensvlees, melkproducten en peulvruchten.

Opname, uitscheiding en functie van thiamine (Vitamine B1)?

Thiamine is een wateroplosbaar vitamine. Thiamine is een vitamine van het Vitamine B-complex. Het Vitamine B-complex bestaat uit acht vitamines. De opname van thiamine geschied op passieve en bij lage inname op actieve wijze. Thiamine wordt slecht door het lichaam vastgehouden en met de urine uitgescheiden. Thiamine is nodig bij het met zuurstof afbreken van koolhydraten. Ook is thiamine nodig bij de functie van het zenuwstelsel. Het is nodig voor de prikkeloverdracht en andere neurofysiologische processen.

Wat is de Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid (ADH) van thiamine (Vitamine B1)?

De ADH van thiamine is gekoppeld aan de energie-inname. Wanneer veel energie (kcalorieën)  wordt ingenomen, is veel thiamine nodig. De ADH voor thiamine is 1,2mg per dag voor mannen en 1,1mg per dag voor vrouwen. Sporters of mensen met een zwaar lichamelijk beroep hebben meer thiamine nodig, omdat zij meer energie gebruiken met hun beroep en dus ook meer energie moeten opnemen.

Wat zijn gevolgen van een te hoge of te lage thiamine (Vitamine B1) inname?

Een tekort van thiamine is te herkennen aan afwijkingen in de motorische zenuwen en cerebrale en afwijkingen aan het hart. Wanneer deze afwijkingen tijdig worden opgespoord, ontstaat geen blijvende schade. Binnen beriberi zijn de infantiele, droge en natte vorm te onderscheiden. De infantiele vorm kenmerkt zich door cardiale symptomen. De andere vorm kenmerken zich door naast de cardiale symptomen ook door oedemen en cerebrale symptomen. Een hoge alcoholinname en een gebrekkige energie-inname leidt tot het syndroom van Wernicke-Korsakoff. Bij dit syndroom is er een verminderd vermogen om te leren en te onthouden. Een te hoge opname van thiamine komt bijna niet voor, omdat een groot gedeelte wordt uitgeplast. Er kan echter wel een anafylactische reactie voorkomen bij intraveneuze toediening van thiamine. Er geldt echter wel een bovengrens voor de inname van Riboflavine en hoge inname middels supplementen wordt niet aangeraden.

Bronnen:

JF de Wijn, Hekkens, WTJM,. (1994) Fysiologie van de voeding, Bohn Stafleu en Van Loghum, Houten/Zaventum

JE. Hall, 2006, Pocket Companion to Textbook of Medical Physiology,  Elsevier Inc

E. Whitney, Rolfes, SR,. (2008) Understanding Nutrition, Wadsworth