Hoge bloeddruk, hypertensie

Hoge bloeddruk, ook wel hypertensie genoemd is een groot probleem in Nederland. Veel mensen hebben hypertensie waarvan een groot deel het niet weet. Hypertensie wordt vaak per toeval ontdekt, daar men zelf vaak geen klachten ondervindt van een wat hoge bloeddruk. De gevolgen van hypertensie zijn groot. Een hoge bloeddruk brengt onder andere grote risico’s met zich mee op hart- en vaatziekten. Wat is hypertensie nu precies?

Definitie van hypertensie
• Normale bloeddruk: systolisch <120 mmHg en diastolisch <80
• Prehypertensie: systolisch 120-139 of diastolisch 80-89
• Hypertensie: systolisch > 140 of diastolisch >90

Maligne hypertensie:
• Hoge, snel ontstane diastolische druk
• Meestal geassocieerd met een diastolische druk > 120 mmHg
• Karakteristieke veranderingen: Fibrotische necrose vaatwand met als mogelijk gevolg dood door progressief nierfalen, hartfalen en CVA en retinabloedingen, exudaten (uittredend vocht) of papiloedeem

Onderverdeling van hypertensie

Essentiële (primaire) hypertensie:
• Bij 95% vd patiënten met hypertensie
• Pathogenese niet duidelijk
• Risicofactoren:
o Negroïde ras
o Verhoogde zoutinname
o Alcohol
o Obesitas
o Dyslipidemie
Stress
o Genetische factoren

Secundaire hypertensie:
• Met onderliggende oorzaak
• Oorzaken:
Nieraandoeningen
o Feochromocytose
o Primaire hyperaldosteronisme
o Renovasculair aandoeningen
o Cushing’s syndrome
o Andere endocriene aandoeningen
o Slaap apnoe syndroom
o Coarctatio aortae
o Zwangerschap

Complicaties (gevolgen van een hoge bloeddruk)
• Risico op complicaties varieert met de bloeddruk
• Toename in risico begint vanaf RR 110/75
• Risico beïnvloedt door af-/aanwezigheid van andere risicofactoren
• ischemische hartziekte
• decompensatio cordis
• Linker ventrikel hypertrofie (hartfalen, ventriculaire arytmiën, dood door MI, plotselinge hart dood)
• nefrosclerose
• cerebrovasculair accident
• aneurysma aortae

Behandeling van hoge bloeddruk
Streefwaarde: systolisch < 140 mmHG

Niet medicamenteus:
• Stoppen met roken
• Vermindering van overmatig alcoholgebruik
• Beperking van natriuminname
• Oppassen voor overmatig drop- en zoethoutgebruik (o.a. in zoethoutthee)
• Stimulering van lichaamsbeweging en vermindering van overgewicht, door af te vallen

Medicamenteus: 5-Groepen
• Thiazidediuretica
• β-blokkers
• ACE-remmers
• AT1-antagonisten
• Calciumantagonisten

Behandelingskeuze van hypertensie
• Bij voorkeur startten met diureticum (thiazidediuretica) of selectieve β-blokker (metoprolol)

• Bij onvoldoende effect: combi van diureticum en β-blokker
• Pas in tweede instantie of bij specifieke patiëntengroepen komen een ACE-remmer (bij teveel bijwerkingen een AT1-antagonist) of eventueel een calciumantagonist in aanmerking

Controle
• Bij het instellen therapie: controle 1x per 2-4 weken
• Als streefwaarden zijn bereikt:1-2 maal per jaar controle
• Wanneer de streefwaarden gedurende een jaar zijn gehaald: kan dosisverlaging, controlefrequentie gelijk instelperiode (1x per 2-4 wkn)
• Wanneer tijdens het verlagen van de dosis de bloeddruk stijgt: terug naar vorige dosering
• Indien de bloeddruk een jaar na het staken nog steeds normaal is, kan controle eenmaal per jaar voldoende zijn.

Bronnen:
E. Rubin, Farber, JL, Pathology (2007), Lippincott-Raven, Philadelphia, New York
H. de Vries, de Jongh, TOH, Grundmeijer, HGLM, Diagnostiek van alledaagse klachten (2011), Bohn Stafleu van Lofhum, houten
EH van de Lisdonk, van den Bosch, WJHM, Lagro-Janssen, ALM, Ziekten in de huisartspraktijk (2008), Elsevier gezondheidszorg, Maarssen